کرمانشاه یکی از شهرستانهای غربی ایران است و در منطقه کردستان قرار دارد. این شهرستان دارای تاریخچهی بسیار قدیمی است و شاهد تمدنهای مختلفی در طول تاریخ بوده است. در ادامه به برخی از سوغاتهای کرمانشاه اشاره میکنم:
کرمانشاه یکی از شهرستانهای غربی ایران است و در منطقه کردستان قرار دارد. این شهرستان دارای تاریخچهی بسیار قدیمی است و شاهد تمدنهای مختلفی در طول تاریخ بوده است. در ادامه به برخی از سوغاتهای کرمانشاه اشاره میکنم:
کالههای محلی مانند پرشک، آجیلهای مختلف، حلوا، شیرینی و ...
صنایع دستی محلی از جمله گلیم، قالی، جوراببافی، جعبهسازی، نمدمالی و ...
زعفران کرمانشاه که با کیفیت خوبی تولید میشود.
میوههای محلی مانند سیب، انگور، توت و ...
گردو و بادام کرمانشاه که در کیفیت و طعم بسیار خوبی شناخته میشوند.
همچنین موزههای مختلفی نیز در کرمانشاه وجود دارد که میتوان با دیدن آنها با فرهنگ و تاریخ این شهرستان آشنا شد.
سوغاتی های خوردنی کرمانشاه
سوغات خوردنی کرمانشاه شامل مواردی همچون شیرینیهای محلی مانند نان برنجی، کهک، قلوه برنجی، کراب، پودینه و شیرینی شهرستانهای مختلف کرمانشاه مانند نانهای قوچان، نان هلیله و سنگک، کلوچههایی مانند کلوچه پرتقالی و کلوچه شیرین مرغوب، حلوا، چاشنیهایی مانند پودر کنسرومیدونی و شکلات نواری، آبمیوههای محلی و غذاهایی مانند قیمه، آش ماست، دیزی، دلیم، کوفتههای گوسفندی و ... میشوند. همچنین برخی از سوغات خوردنی کرمانشاه مانند انواع آجیل و خشکبار، مربا، آبلیمو، سرکه، ترشی، پیشه و نبات، تنقلات و کنسروهای محلی نیز معروف هستند.
شیرینی کاک در سوغات کرمانشاه
شیرینی کاک یکی از شیرینیهای سنتی و معروف است که در استان کرمانشاه تولید و مصرف میشود. این شیرینی با استفاده از آرد، شیر، شکر، زردچوبه، زعفران و روغن تهیه میشود. در طرز تهیه این شیرینی، ابتدا آرد، زردچوبه و زعفران با هم مخلوط شده و سپس با شیر و شکر در قالبی به نام «کاکخانه» مخلوط و پخته میشود. پس از پخته شدن، شیرینی کاک با تزئیناتی از پودر زعفران و پسته به همراه چای یا قهوه سرو میشود.
کاک یک شیرینی محلی و سنتی در استان کرمانشاه است که با ترکیب آرد، شکر، روغن، نمک و بیکینگپودر تهیه میشود. این شیرینی به شکل دایرهای یا بیضی شکل بوده و دارای طعم شیرینی ملایم و کمی نانی است. مردم این منطقه از کاک به عنوان شیرینی صبحانه و عصرانه خود استفاده میکنند.کاک در سه نوع ساده، توتفرنگی و سیاهه (شامل گردو، بادام، هلو و...) تهیه میشود. کاک سیاهه به دلیل استفاده از موادی همچون گردو و بادام، بیشتر از سایرین و معمولاً به عنوان شیرینی خاصیتی ویژه در مناسبتها مانند عید نوروز یا ازدواج به عنوان هدیه و تحفه به دوستان و آشنایان تقدیم میشود.در کنار کاک، کلوچه سنتی کرمانشاهی، شیرینی نعنایی، کلوچه باقالی، حلوای کرمانشاهی، پلوی قرمه سبزی، شیرینی شهرستان گیلانغرب به نام حلیمه، شیرینی سنتی شهرستان جوانرود به نام گوگردی و ... از دیگر سوغاتی های خوردنی معروف در کرمانشاه هستند.
طرز تهیه کاک سوغات کرمانشاه
شیرینی کاک که سوغات خوردنی کرمانشاه است، با استفاده از آرد، شکر، روغن و گردو تهیه میشود. برای تهیه کاک به روش زیر عمل میشود:
مواد لازم:
آرد سفید: ۲ پیمانه
شکر: ۱ پیمانه
روغن مایع: ۱ پیمانه
گردو: نصف پیمانه
کره: ۲ قاشق غذاخوری
زعفران: به مقدار دلخواه
نمک: به مقدار دلخواه
آب: به مقدار دلخواه
طرز تهیه:
1- در یک کاسه، آرد، شکر، روغن و نمک را با هم مخلوط کنید.
2- گردو را روی یک صفحه نچسب یا داخل مخلوط کنید و خرد کنید.
3- آرد را به تدریج به مخلوط مایعات اضافه کرده و با دستهای خود به صورت یکدست و ظریف مالش دهید تا تقریباً به صورت یک تستو خمیری بافتی بیاید.
4- خمیر را به مدت یک ساعت به خوبی در بستهی پلاستیکی بسته و در دمای اتاق استراحت دهید.
5- پس از گذشت یک ساعت، خمیر را به قسمتهای مساوی تقسیم کنید و هر یک را با دست به شکل یک حلقه پهن و شفاف به شکل یک کاک درآورید.
6- حالا آنها را به مدت ۲۰ دقیقه در یخچال قرار دهید.
7- فر را در دمای ۱۸۰ درجه سانتیگراد آماده کنید.
8- کاکهای سرد شده را روی تخته نان بگذارید و روی آنها به خفتهای کوچکی از نبات گردو، کشمش و آجیل خرد شده تزئین کنید.
9- سپس کاکها را به مدت ۲۰ تا ۲۵ دقیقه در فر قرار دهید تا طلایی شوند.
10- پس از پخت، کاکهای گرم را از فر خارج کرده و به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه در روی تخته نان یا سینی خود خنک شوند.
11- حالا کاکهای کرمانشاهی شما آماده سرو و لذت بردن هستند.
نان خرمایی کرمانشاه
نان خرمایی یکی از محصولات معروف و پرطرفدار در سوغات کرمانشاه است. این نان از خرما، آرد، روغن، شیر و مغزهای مختلف تهیه میشود و به دلیل حاوی عناصر مغذی و انرژی بالا، به عنوان یکی از مقویترین سوغات کرمانشاه شناخته میشود. نان خرمایی به صورت سنتی در این شهرستان تولید میشود و بسیاری از مردم در هنگام سفر به این منطقه، این نان را به عنوان یکی از سوغاتهای خود به یادگار میبرند. از ویژگیهای این نان، ماندگاری طولانی و عدم نیاز به یخچال برای نگهداری آن است.
نان خرمایی به دلیل داشتن خواص بسیار مفید برای بدن از جمله افزایش انرژی، حفظ سلامت قلب و عروق، بهبود هضم، کاهش خطر سرطان و ... یکی از محصولات مقوی و مفید در سوغات کرمانشاه محسوب میشود.این نان با استفاده از خرما و آرد گندم تهیه میشود و در دو نوع خام و پخته تولید میشود. نان خرمایی پخته با طعم شیرین و مقوی به عنوان یک خوراکی سنتی و پرطرفدار در سراسر ایران شناخته شده است.طرز تهیه نان خرمایی در سنت محلی کرمانشاه به این صورت است که خرماها پس از ازدست آوردن هسته، با آرد و شیره خرما مخلوط شده و به صورت قالبهای کوچک شده و درون فر قرار داده میشوند. پس از مدتی نان خرمایی پخته شده آماده مصرف میشود.
طرز تهیه نان خرمایی
برای تهیه نان خرمایی به طور کلی ابتدا باید خرماها را خرد کنید و با آب جوش مخلوط کرده و پس از گذشت زمانی، آن را صاف کرده و ذرت دون و یا آرد و آرد برنج به آن اضافه کنید تا ترکیبی یکنواخت برای نان خرمایی بدست آید. سپس از مخلوط خرما، آرد و ذرت دون به صورت کویرهای کوچک درست کنید و روی برگههای شاخه نخل قرار دهید و با دستهای خودشان را صاف کنید. پس از آن نان خرمایی را درون ظرفهای آهنی قرار دهید و آنها را درون قالیچههای نواری یا داخل قفسههای مجهز برای نگهداری از نانها قرار دهید. سپس این نانها را برای پخت در فر یا روی نار قرار دهید و پس از پخت و خنک شدن، نان خرمایی سنتی کرمانشاهی شما آماده است.
نان برنجی کرمانشاه
نان برنجی یکی از شیرینیهای محلی و سنتی شهرستان کرمانشاه است. این شیرینی از آرد برنج، شیر، روغن و شکر تهیه میشود و با عطر و طعم خوشایندی همراه است.برای تهیه نان برنجی، ابتدا باید برنج را خیس کرده و به مدت حداقل ۶ ساعت در آب نگه داشت. سپس برنج را ریخته و به همراه شیر و روغن در یک قابلمه مخلوط کرده و روی حرارت قرار دهید تا برنج پخته شود.پس از پخته شدن برنج، مواد دیگر از جمله شکر و وانیل را به آن اضافه کرده و به مدت چند دقیقه دیگر روی حرارت قرار دهید تا تمام مواد به هم مرتبط شوند. سپس خمیر را در قالبهای مورد نظر بریزید و درون فر گرم شده قرار دهید تا نان برنجی شما پخته شود. پس از پخته شدن، آن را از فر خارج کرده و در دمای محیط خنک شده و سرو کنید.
نان برنجی که سوغات کرمانشاه است، به عنوان یکی از غذاهای محبوب و سنتی این منطقه شناخته میشود. این نان از برنج، آرد گندم، شیر، شکر و روغن تهیه میشود. طعم شیرین و خوشمزهای دارد و در زمان صبحانه یا عصرانه به همراه چای سرو میشود.برای تهیه نان برنجی، ابتدا برنج را باید در آب جوش به مدت نیم ساعت خیس کرده و سپس آن را پخته و آماده کرد. سپس برنج پخته را به همراه آرد گندم، شکر، شیر و روغن در میآوریم و تمام مواد را به دقت با هم مخلوط میکنیم تا ترکیبی یکنواخت و مناسب ایجاد شود. سپس این ترکیب را در قالبهای نان برنجی ریخته و درون فر قرار میدهیم و به مدت 30 تا 40 دقیقه در دمای 180 درجه سانتیگراد میپزیم.در نهایت، نان برنجی را از فر خارج کرده و به دلخواه با عسل، کره یا مربا سرو میکنیم.
طرز تهیه نان برنجی
برای تهیه نان برنجی، ابتدا باید برنج را به صورت جداگانه پخته و سپس آن را با آرد و تخممرغ و دیگر مواد آماده کرده و تا حدود ۳۰ دقیقه درون فر پخت.
مواد لازم:
برنج پخته شده: ۱ پیمانه
آرد: ۲ پیمانه
تخم مرغ: ۳ عدد
شکر: ۲ قاشق غذاخوری
نمک: نصف قاشق چایخوری
خمیرهای مخصوص آرد برای کار با آرد برنجی
مراحل تهیه نان برنجی سوغات کرمانشاه به صورت زیر است:
۱. برنج را شسته و در آب نمکی برای چند ساعت خیس کنید تا نرم شود.
۲. برنج را از آب بیرون آورده و درون یک قابلمه به همراه آب و نمک بپزید.
۳. بعد از پختن برنج، آن را با استفاده از یک آسیاب گوشت، آسیاب کنید تا یک خمیر نرم و یکنواخت به دست آید.
۴. در ادامه، به این خمیر نمک، آرد و آب اضافه کرده و آن را به صورت یک خمیر متمایل به سفیدی تهیه کنید.
۵. سپس از خمیر برنجی تهیه شده، توپهای کوچکی را درست کنید و آنها را به صورت دایرهای صاف در ظرف فریزر بگذارید تا حداقل به مدت یک ساعت خنک شوند.
۶. بعد از آن، خمیر برنجی را به دو نیمکره تقسیم کرده و درون آنها پر شیرینی، مغز گردو یا فندق و خرما بگذارید.
۷. در نهایت، دو نیمکره را به هم بچسبانید و آن را به صورت دایرهای مسطح درست کنید.
۸. درون دیگی به عمق چند سانتیمتر آب بریزید و روی آن یک تخته بزرگ چوبی را قرار دهید. سپس نان برنجی را روی تخته بگذارید و درون دیگی بگذارید تا حدود یک ساعت به دمای کم مانده، بپزد.
۹. پس از آنکه نان برنجی پخته شد، آن را از آب بیرون بیاورید و روی تخته چوبی برای خنک شدن بگذارید. سپس میتوانید آن را برای سرو در میان خانواده و دوستان استفاده کنید.
نان شکری کرمانشاه
نان شکری یکی دیگر از سوغات معروف است که در شهرستان کرمانشاه تهیه و به فروش میرسد. این نان به صورتی تهیه میشود که از آرد، شکر، روغن و خمیرهای مخصوص تهیه میشود و سپس در قالبهایی شکل داده شده و درون فر قرار داده میشود.نان شکری در واقع نوعی نان شیرین است که به علت داشتن شکر در ترکیباتش، طعم شیرینی دارد و برای صبحانه یا عصرانه بسیار مناسب است. همچنین میتوان این نان را به عنوان هدیه به دوستان و خانوادهها داد.در تهیه نان شکری بهتر است از آرد خوبی استفاده کنید تا نان با کیفیتی تهیه شود. همچنین میتوانید به جای استفاده از روغن، از کره یا مارگارین استفاده کنید تا طعم بهتری به نان ببخشید.
نان شکری یکی دیگر از سوغات خوردنی کرمانشاه است که ترکیبی از شیرینی و نان است. این نوع نان با استفاده از موادی همچون شیر، شکر، روغن و آرد تهیه میشود و در ظاهر شبیه به نان خمیری است اما به دلیل شیرینی مطلوبی که دارد، باعث خوشمزگی در دهان شما میشود.برای تهیه نان شکری در ابتدا باید شیر و شکر را با هم ترکیب کنید و سپس از موادی همچون آرد، روغن و خمیر نان استفاده کنید. مواد را با هم مخلوط کرده و به صورت یک تخمه به اندازه دلخواه شکل دهید. در نهایت، تخمهها را درون فر قرار داده و در دمای ۱۸۰ درجه سانتیگراد به مدت ۲۰-۲۵ دقیقه پخته و سپس از فر خارج کنید.نان شکری معمولاً به عنوان خوراکی دسر در کافهها و رستورانها ارائه میشود و در تهیه کیک و دسرهای مختلف نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
طرز تهیه نان شکری
برای تهیه نان شکری سوغات کرمانشاه به طور کلی، به مراحل زیر عمل میکنند:
۱. یک کیلوگرم آرد را با یک قاشق سوپخوری پودر شکر و نصف فنجان روغن مخلوط کنید.
۲. به تدریج آب را به آرد اضافه کرده و تا جایی که نیاز باشد آرد را با آب مخلوط کنید و به صورت مرطوب در بیاورید.
۳. خمیر را به مدت ۴۰ دقیقه استراحت دهید.
۴. بعد از استراحت دادن، خمیر را به دو بخش تقسیم کنید.
۵. هر یک از دو بخش را به صورت نازک به قطر ۲۰ سانتیمتر باز کرده و روی آن، خامه، پودر قند و پودر شکر پخش کنید.
۶. دو لایه خمیر را در حالتی که یکی روی دیگری قرار داده شده، برای پخت درون فر قرار دهید.
۷. در فری گرم به مدت ۳۵ دقیقه در دمای ۱۸۰ درجه سانتیگراد پخته شود.
۸. پس از پختن، نان شکری را از فر درآورده و خنک شده را برای سرو کردن در میان دو نان شکری کرمانشاهی قرار دهید و در نهایت با پودر شکر برش دهید.
روغن حیوانی کرمانشاه
روغن حیوانی یکی از سوغات محلی و سنتی است که در کرمانشاه و برخی مناطق دیگر ایران تهیه میشود. این روغن از چربی حیواناتی مانند گوسفند و بز تهیه میشود و بیشتر برای پخت و طعمدهی به غذاها استفاده میشود. در بعضی از غذاهای محلی کرمانشاه مانند دیزی و کله کدن، استفاده از روغن حیوانی برای طعمدهی و افزایش مقوی بودن آنها مرسوم است. همچنین این روغن در طب سنتی نیز به عنوان دارو استفاده میشود.
روغن حیوانی از جمله سوغاتی است که در شهرستان های مختلف کرمانشاه تولید میشود. این روغن معمولاً از گوشت گاو و بره تهیه میشود و در طبخ غذاهای مختلف، به ویژه در طبخات محلی مانند آبگوشت، قرمه سبزی، قورمه سبزی کوفته ای و ... به کار میرود. مزیت استفاده از روغن حیوانی نسبت به روغن های گیاهی این است که دارای طعم و مزه خاص و مطلوبی است و باعث افزایش عطر و طعم غذا میشود. با این حال، برای افرادی که از مصرف گوشت و محصولات حیوانی خودداری میکنند، روغن حیوانی مناسب نیست.
روغن حیوانی چگونه به دست میاد
روغن حیوانی از گوشت حیوانات مختلفی مانند گوسفند، گاو و بز تهیه میشود. برای تهیه روغن حیوانی ابتدا گوشتهای مورد نظر باید بدون چربی و پوست به قطعات کوچک تقسیم شوند. سپس این قطعات در یک قابلمه یا دیگی قرار داده میشوند و آب و مقدار کمی نمک به آن اضافه میشود. سپس قابلمه روی حرارت کم قرار داده میشود تا آب موجود در گوشت بجوشد و گوشت بپزد. بعد از بپزیده شدن گوشت، آن را از آب جدا کرده و در یک ظرف دیگر قرار داده و در دمای متوسطی روی حرارت گذاشته میشود تا چربیهای موجود در گوشت آبکشی شده و به شکل روغن حیوانی تبدیل شود. در نهایت روغن حیوانی از روی گوشت جدا شده و به شکل مایع در ظروف مناسب نگهداری میشود. باید توجه داشت که مصرف بیش از حد روغن حیوانی ممکن است برای سلامتی مضر باشد.
شیرینی بژی کرمانشاه
شیرینی بژی یا بهجی یکی از شیرینی های معروف سنتی استان کرمانشاه است که در سفره های عیدانه و مراسمات خاص مردم این منطقه قرار میگیرد. این شیرینی در واقع از ترکیب آرد، روغن، شکر و هل تهیه میشود و معمولاً به شکل کوچکی در میآید.
در زیر طرز تهیه شیرینی بژی را برای شما توضیح میدهیم:
مواد لازم:
آرد: یک کیلوگرم
روغن سرخ کرده: 300 گرم
شکر: 600 گرم
هل: به میزان دلخواه
آب: به میزان لازم
روغن برای سرخ کردن شیرینی: به میزان لازم
طرز تهیه:
در یک کاسه بزرگ، آرد، شکر و هل را با هم مخلوط کنید.
به تدریج آب را به مواد خشک اضافه کنید و به صورت یکنواخت با هم مخلوط کنید تا به یک خمیر نرم برسید.
خمیر را به دو قسمت تقسیم کنید و هر قسمت را به صورت یک دایره مسطح و نازک درآورید.
با یک چاقو، هر دایره را به شکل مستطیل های کوچک تقسیم کنید.
در یک قابلمه، روغن حیوانی را به میزان لازم سرخ کنید.
مستطیل های خمیری را به تعدادی که لازم است، به آهستگی در روغن سرخ کرده و از روی حرارت بردارید.
بعد از سرخ شدن به مدت کوتاه، شیرینی های سرخ شده را از روغن در بیاورید و روی کاغذ آشپزی قرار دهید تا روغن زاییده آنها خشک شود.
شیرینی بژی شما آماده است.
نان برساق که از سوغات کرمانشاه است
نان برساق یکی از سوغات محلی استان کرمانشاه است که در بعضی مناطق به نام "نان برسق" نیز شناخته میشود. این نان به صورتی تهیه میشود که از تخمیر آرد، آب، نمک و مقداری روغن استفاده میشود. سپس تخمیر شده را در قالبهایی که برای این منظور تهیه شدهاند، میریزند و درون یک فر بزرگ میپزند.نان برساق در قوام خودش نسبتا سفت و کمی خشک است و برای مصارف مختلف مورد استفاده قرار میگیرد. این نان به دلیل ماندگاری بیشتر در مقایسه با نانهای دیگر، به عنوان یکی از سوغات محبوب در استان کرمانشاه شناخته میشود.
طرز تهیه نان برساق کرمانشاه
نان برساق، یک نان سنتی و خوشمزه از سوغات کرمانشاه است که به صورت روستایی و سنتی تهیه میشود. این نان با استفاده از آرد گندم، آب، نمک و دیگر مواد اولیه تهیه میشود و پس از مدتی درون تنور پخته میشود.
طرز تهیه نان برساق به این صورت است:
مواد لازم:
- آرد گندم: یک کیلوگرم
- آب: حدود یک لیوان
- نمک: به میزان لازم
طرز تهیه:
1. در یک کاسه، آرد و نمک را با هم مخلوط کنید.
2. آب را به تدریج به مواد خشک اضافه کرده و آنها را با هم مخلوط کنید تا یک خمیر ترد و نرم بسازید.
3. خمیر را به مدت ۳۰ دقیقه استراحت دهید تا کمی بیشتر تر و کشیده شود.
4. بعد از استراحت، خمیر را با دست خود یا با استفاده از یک غلطک، به شکل دایرهای یا مستطیلی صاف و باریکی باز کنید.
5. نان را در داخل تنوری که قبلاً به دمای ۲۲۰ درجه سانتیگراد گرم شده است، قرار دهید.
6. نان برساق را به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه پخته کنید تا کاملاً پخته و سفت شود.
7. پس از پخته شدن، نان را از تنور خارج کرده و به صورت گرم سرو کنید.
لازم به ذکر است که برای تهیه بهترین نان برساق، باید از آرد با کیفیت و مناسب استفاده کرده و خمیر را به درستی استراحت داده و به شکل دلخواه باز کرد. همچنین، باید دمای تنور را به دقت کنترل کرده و نان را در زمان مناسب و با دقت پخت کرد.
صنایع دستی کرمانشاه
صنایع دستی کرمانشاه نیز همانند سایر شهرهای ایران، غنی و متنوع هستند. در ادامه به برخی از صنایع دستی کرمانشاه اشاره میکنیم:
قالیبافی: قالیهای دستبافت کرمانشاه در سراسر جهان شناخته شدهاند و در طرحها و رنگهای مختلفی ساخته میشوند. قالیهای کرمانشاه اغلب دارای طرحهای شناور و گلدستهای هستند و از پشم گوسفند تهیه میشوند.
گلیمبافی: گلیمهای کرمانشاه نیز در سراسر کشور شناخته شدهاند و اغلب در طرحهای چهارخانه و خانهداری بافته میشوند. گلیمهای کرمانشاه از پشم گوسفند تهیه میشوند.
سفالگری: سفالگری نیز از صنایع دستی مهم کرمانشاه است و در این شهرستان سفالگرانی فعال هستند که سفالهای متنوعی تولید میکنند که از جمله آنها میتوان به ظروف، شمعدانها و تابلوهای سفالی اشاره کرد.
چرمدوزی: چرمدوزی نیز از صنایع دستی مهم کرمانشاه است که در این شهرستان تعدادی از صنعتگران در این زمینه فعال هستند و محصولاتی مانند کیف، کفش و روسری چرمی تولید میکنند.
معرقکاری: معرقکاری نیز از صنایع دستی کرمانشاه است که در این شهرستان تعدادی از صنعتگران در این زمینه فعال هستند. در معرقکاری، تابلوها و آینههای زیبا و با دوام تهیه میشوند.
قالی و جاجیم صنایع دستی کرمانشاه
قالی و جاجیم از صنایع دستی معروف و پرطرفدار در کرمانشاه هستند که توسط مردم این شهرستان با دقت و بافت میشوند. در این صنایع دستی، الیاف پشم و پنبه به کار رفته و با نخهای رنگین وزین تابلوفرش، قالی، جاجیم و روانه بافته میشوند. قالیها و جاجیمهای کرمانشاه با طرحها و رنگهای مختلفی به بازار عرضه میشوند و به عنوان یکی از صنایع دستی این شهرستان به شناخته شدهاند.
قالی و جاجیم از صنایع دستی مردم کرمانشاه هستند که به دلیل زیبایی طرح های آنها، از محصولات بسیار معروف و باارزشی هستند. در واقع، بافت قالی و جاجیم در کرمانشاه به دوره های باستانی باز میگردد و هنوز هم به صورت سنتی ادامه دارد. جاجیم یا ترمه، نوعی پارچه زبر و سخت است که به صورت صوفی بافته میشود. در طرح های جاجیم، از رنگ های زنده و پرطرفدار مانند آبی، سبز و قرمز استفاده میشود. جاجیم به عنوان یک پوشش کف سنتی در مناطق روستایی و برای پوشش زمین های بیرون از منازل استفاده میشود. قالی نیز به عنوان پوشش کفی داخل خانهها استفاده میشود و اغلب با الیاف پشمی یا ابریشمی بافته میشود. در قالی های کرمانشاه، طرح های گل و بنفشه رنگ، معروف هستند و از الگوهای محبوب در این نوع صنایع دستی هستند. قالی های کرمانشاه به دلیل کیفیت بالا و طرح های زیباشان، به عنوان یکی از برترین قالی های ایران شناخته میشوند. در کل، قالی و جاجیم های کرمانشاه به دلیل طرح ها و کیفیت بالایشان، همیشه مورد توجه و استقبال بسیاری از گردشگران و علاقه مندان به صنایع دستی قرار گرفتهاند.
موج بافی کرمانشاه
موجبافی یکی از صنایع دستی معروف و مرسوم در شهرستان های کرمانشاه است. در این روش، با استفاده از نخهای رنگی از جنس پنبه یا ابریشم، الگوهایی روی بافت بافته میشود که در نهایت به شکل یک قطعه پارچه تبدیل میشود.موجبافی در کرمانشاه به دو روش دستی و با دستگاه انجام میشود. در روش دستی، کارگر با استفاده از چوب بافتنی و یک میخ بزرگ، نخهای رنگی را به صورت پیچیدهای در هم بافته و الگوهای مختلفی را ایجاد میکند. در روش با دستگاه نیز از دستگاههای بافتنی خاص استفاده میشود که نخهای رنگی را با توجه به الگوی مورد نظر بافته و در نهایت یک قطعه پارچه تولید میشود.موجبافی در کرمانشاه به عنوان یکی از هنرهای محلی شناخته شده است و انواع مختلفی از قطعات پوشاک و تزئینات داخلی با استفاده از این فنآوری ساخته میشود.
موج بافی یا همان گلیم بافی، یکی از هنرهای مردمی و سنتی استان کرمانشاه است. در این روش، از الیاف طبیعی مانند پشم، پنبه و پشم بز استفاده میشود و بافت گلیم با استفاده از دوبله بافت و دستگاه های گلیم بافی انجام میشود. در مراحل اولیه، الیاف پشم، پنبه و پشم بز به شکل نخهایی ریسه میشوند و سپس در رنگ آمیزی با رنگهای طبیعی یا شیمیایی رنگ آمیزی میشوند. پس از رنگ آمیزی، نخها به دوبله بافت میشوند که در آن یک سری نخهای عمودی (موج) و یک سری نخهای افقی (چله) به صورت خاصی با هم بافته میشوند. دستگاه های گلیم بافی نیز به دو دسته دستگاه بافت دستی و دستگاه بافت مکانیزه تقسیم میشوند. در دستگاه بافت دستی، موج ها و چله ها به صورت دستی توسط بافنده بافته میشوند، در حالی که در دستگاه بافت مکانیزه، این کار به صورت خودکار انجام میشود. موج بافی در مناطق مختلفی از کرمانشاه انجام میشود و به عنوان یکی از هنرهای مردمی و میراث فرهنگی شناخته میشود. تولیدات گلیم و موج در این مناطق، به عنوان یکی از صنایع دستی مهم و برجسته شهرستان های جنوب غربی کرمانشاه، برای گردشگران نیز جذاب است.
چپغ بافی کرمانشاه
چپغ بافی یکی از صنایع دستی مردم کرمانشاه است که به دلیل زیبایی و خوشنمایی آن در سطح کشور شهرت دارد. در این صنعت، از پارچههای نخی به رنگهای زنده و الگوهای مختلف استفاده میشود که به وسیله سوزن و نخ، بافته میشوند. چپغ بافی در کرمانشاه از دیرباز مورد توجه قرار داشته است و از سوغاتیهایی است که برای یادگیری و تولید آن نیاز به تجربه و حرفهای بودن دارد. چپغهایی که توسط مردم کرمانشاه بافته میشود، در طرحها و نقشهای مختلفی همچون گل، برگ، خط و خطوط و شکلات انواع میوه و سبزیجات به صورت دستی طراحی و بافته میشود. همچنین این صنعت در تولید گلیم، جاجیم و قالی نیز به کار گرفته میشود.
چپغ بافی یا چاپه بافی، یکی از صنایع دستی مردم کرمانشاه است که از دوران قدیم در این منطقه تولید میشده است. در این صنعت، با استفاده از دستگاه چپقه، انواعی از پارچههای پنبهای و ابریشمی به هم بافته میشود تا طرحها و نقوش متنوعی بوجود آیند.در این صنعت، معمولاً از رنگهای طبیعی مانند قرمز، سبز، زرد و سیاه استفاده میشود که از رنگهای درختان و گیاهان محلی به دست میآیند. چاپه بافی در مناطق مختلفی از کرمانشاه انجام میشود و طرحها و نقوش آن نیز در هر منطقه با توجه به سلیقه مردم و نیازهای آنان تغییر میکند. از جمله کاربردهای چپغ بافی، میتوان به تولید پارچههای مختلف مانند پارچههای لباسی، رومیزی، دستمال و حتی فرش اشاره کرد. صنایع دستی چاپه بافی، یکی از برترین صنایع دستی کرمانشاه است که همواره مورد توجه بازدیدکنندگان و گردشگران این منطقه قرار دارد.
کفش گیوه کرمانشاه
کفش گیوه کرمانشاه یکی از محصولات معروف صنایع دستی این شهرستان است که برای مردان و زنان قابل استفاده است. این کفشها از چرم مرغوب و جنس مرغوب تهیه شده و با الگوها و طرحهای متنوعی بهصورت دستی بافته میشوند. این کفشها به دلیل طرحها و رنگهای جذاب و نوع چرم مورد استقبال مردم و گردشگران قرار میگیرند.
کفش گیوه کرمانشاه به عنوان یکی از صنایع دستی محلی این منطقه شناخته میشود. این کفشها از چرم طبیعی تهیه شده و از طرح و نقشهای متنوعی برخوردار هستند که بیشتر به شکل طرحهای سنتی و محلی طراحی میشوند. چرم استفاده شده در تهیه کفش گیوه کرمانشاه از کیفیت بالا بوده و با دوخت دستی تهیه میشوند که زیبایی و کیفیت بالایی به آنها بخشیده است.طرز تهیه کفش گیوه کرمانشاه به این صورت است که پس از آماده سازی چرم، ابتدا الگوی کفش بر روی چرم قرار داده میشود و با دستهای خاص برش داده میشود. سپس با استفاده از ابزارهای خاصی چون کفش دوزی، دوخت دستی کفش صورت میگیرد. در انتها با دوخت کفش به دور دست، زیرههای کفش نیز تهیه شده و به آن اضافه میشود.کفشهای گیوه کرمانشاه به دلیل طراحیهای متنوع، کیفیت بالا و زیبایی فراوان، از جمله صنایع دستی پرطرفدار در کرمانشاه هستند و مورد توجه گردشگران و علاقهمندان به صنایع دستی هستند.
چرم سازی کرمانشاه
چرمسازی یکی از صنایع دستی معروف در استان کرمانشاه است. در این صنعت، از پوست حیوانات مختلف مانند گاو، گوسفند و بز برای تولید محصولات چرمی استفاده میشود. چرم سازی شامل چندین مرحله است که شامل آمادهسازی پوست، تمیز کردن، خشک کردن، تنظیم، رنگ آمیزی و دوخت میشود.محصولات چرمی کرمانشاه شامل کیف، کفش، کمربند، پوشاک، گردنبند و... هستند. از جمله مزیتهای چرم سازی کرمانشاه، کیفیت بالای چرم تولیدی، نمایشگاههای داخلی و خارجی برای نمایش محصولات و نیز ظرفیت تولید بالا در این صنعت است.
صنایع چرمی کرمانشاه بسیار متنوع هستند و در طول تاریخ به شکل گسترده ای در این منطقه تولید شده اند. در حال حاضر، صنعت چرم کرمانشاه عمدتاً در شهرستان های جوانرود و اسلامآباد غرب به وفور وجود دارد و کارگاه هایی برای تولید محصولات چرمی وجود دارند. این صنعت در کنار تولید کفش، کیف، کمربند، کلاه و لباس چرمی نیز انجام می شود. برخی از محصولات چرمی معروف کرمانشاه عبارتند از:
- کفش گوسفندی: کفش گوسفندی از چرم گوسفند تهیه می شود و به عنوان یکی از محصولات بسیار محبوب در کرمانشاه شناخته می شود. این کفش ها به دلیل مقاومت و طول عمر بالا، همیشه مورد توجه مشتریان بوده اند.
- کیف چرمی: کیف چرمی کرمانشاه به دلیل ظاهری زیبا و کیفیت ساخت بالا، به عنوان یکی از بهترین کیف های چرمی از دید مشتریان شناخته شده است. این کیف ها معمولاً در طرح ها و سایز های مختلفی تولید می شوند و با طرح ها و نقوش مختلفی بر روی آن ها تزئین می شوند.
- کمربند چرمی: کمربند چرمی کرمانشاه به دلیل کیفیت ساخت بالا و ظاهری زیبا، بسیار محبوب است. این کمربند ها معمولاً با نقوش و طرح های مختلفی تزئین می شوند و در اندازه ها و سایز های مختلفی قابل تهیه هستند.
- و......
ساز و آلات موسیقی کرمانشاه
ساز و آلات موسیقی نیز از جمله سوغات کرمانشاه هستند. در این شهرستان، سازهایی مانند تنبور، سهتار، گیتار، سهتارچه، سورنا، نی و تار ماندولین وجود دارد که بسیاری از هنرمندان از این سازها در آثار خود استفاده میکنند. علاوه بر این، ساخت و تولید سازهای سنتی نیز در کرمانشاه رواج دارد و برخی از کارگاههای ساخت سازهای سنتی در شهرستان وجود دارند که میتوانید از آنها بازدید کنید.