موزه هنرهای معاصر
موزهٔ هنرهای معاصر تهران یکی ازمعروفترین موزه‌های تهران است. این موزه در سال ۱۳۵۶ خورشیدی (۲۲ مهر برابر با ۱۴ اکتبر ۱۹۷۷ میلادی) به کوشش و ابتکار کامران دیبا و با پشتیبانی فرح پهلوی، همسر محمدرضا شاه پهلوی..........
عکس های بیشتر
موزهٔ هنرهای معاصر تهران یکی ازمعروفترین موزه‌های تهران است. این موزه در سال ۱۳۵۶ خورشیدی (۲۲ مهر برابر با ۱۴ اکتبر ۱۹۷۷ میلادی) به کوشش و ابتکار کامران دیبا و با پشتیبانی فرح پهلوی، همسر محمدرضا شاه پهلوی، در گوشهٔ غربی پارک لاله و در زمینی به مساحت ۵٬۰۰۰ مترمربع (بدون احتساب باغ تندیس‌ها) و در کل ۸٬۵۰۰ مترمربع (با احتساب باغ‌ها) بنا شد. بنای این موزه توسط کامران دیبا و با الهام از بادگیرهای ایرانی طراحی شده است. در حال حاضر، این مؤسسه یکی از واحدهای معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است.این موزه در خارج از ایران با عنوان «TMoCA» (برگرفته از سرواژگان عبارت «Tehran Museum of Contemporary Art» شناخته می‌شود.در دههٔ ۱۹۷۰ میلادی، درآمدهای نفتیِ سرشار حکومت پادشاهی ایران اجازهٔ خرید آثار هنری معتبر بین‌المللی را به ایران می‌داد موزه هنرهای معاصر، معمولاً به عنوان موزه هنرهای معاصر یا موزه هنر معاصر شناخته می‌شود، مکانی است که به نمایش آثار و آفرینش‌های هنری از دوره‌های معاصر و معاصرترین هنرمندان اختصاص دارد. این موزه‌ها به بازدیدکنندگان فرصت می‌دهند تا با هنرهای معاصر که اغلب تحت تأثیر مسائل اجتماعی، فرهنگی و سیاسی معاصر قرار دارند، آشنا شوند. در زیر به برخی از ویژگی‌ها و نکات مهم درباره موزه هنرهای معاصر اشاره می‌شود:
1. **مجموعه‌های هنری**: موزه هنرهای معاصر معمولاً دارای مجموعه‌های هنری گسترده‌ای از نقاشی‌ها، مجسمه‌ها، نصب‌های هنری، عکس‌ها، فیلم‌ها و سایر آثار هنری معاصر هستند. این مجموعه‌ها معمولاً براساس هنرمندان معاصر یا تم هنری خاصی دسته‌بندی می‌شوند.
2. **نمایشگاه‌ها**: موزه هنرهای معاصر معمولاً نمایشگاه‌های موقتی از آثار هنری میزبانی می‌کند. این نمایشگاه‌ها می‌توانند نمایش‌های موقت هنرمندان مختلف، تم‌های معین یا مجموعه‌های خاصی از آثار هنری را در اختیار بازدیدکنندگان قرار دهند.
3. **هنرمندان معاصر**: موزه هنرهای معاصر به تعریف، آثار هنرمندان معاصر را به نمایش می‌گذارد. این هنرمندان معمولاً زنده هستند یا اخیراً درگذشته‌اند و آثار خود را در دوره‌های معاصر واکاوی می‌کنند.
4. **برنامه‌های آموزشی و فرهنگی**: موزه هنرهای معاصر معمولاً برنامه‌های آموزشی و فرهنگی متنوعی ارائه می‌دهد. این برنامه‌ها شامل تورهای هنری، کارگاه‌های هنری، سخنرانی‌ها و کلاس‌های آموزشی برای مخاطبان مختلف می‌شوند.
5. **پژوهش و تحقیقات**: بسیاری از موزه‌های هنرهای معاصر در زمینه تحقیقات و پژوهش در زمینه هنر معاصر نیز فعالیت می‌کنند. آن‌ها ممکن است منابع تحقیقی و کتبخانه‌های مخصوصی برای محققان و دانشجویان ارائه کنند.
6. **فضای نوآورانه**: موزه هنرهای معاصر معمولاً دارای فضاهای نوآورانه برای نمایش آثار هنری و برگزاری فعالیت‌های فرهنگی است. اینجاها معمولاً به آثار هنری به صورت نوآورانه و طراحی شده اختصاص می‌دهند.
7. **تعهد به تنوع و تطور**: موزه هنرهای معاصر تعهد به تعریف و ترویج تنوع و تطور در هنر معاصر دارد. این موزه‌ها به نمایش آثار از تمام اقشار هنری و افکار نوآورانه در هنر معاصر می‌پردازند.
موزه هنرهای معاصر مکانی برای تجربه هنر معاصر و درک بهتر از جریانات هنری و تاثیرات معاصر در جوامع مختلف است. از بازدید از این موزه‌ها برای هنردوستان و علاقمندان به هنر معاصر و فرهنگ معاصرتر توصیه می
شود. در این هنگام، خریدهای صورت‌گرفته توسط حکومت پهلوی و نیز نیاز هنرمندان نوگرای ایرانی به فضایی برای ارائهٔ آثار خود، منجر به شکل‌گیری ایدهٔ ساخت موزهٔ هنرهای معاصر تهران شد. اندک زمانی پس از گشایش موزه، رویداد انقلاب ۱۳۵۷ ایران و پس از آن جنگ ایران و عراق باعث شد تا سیاست‌های نوگرای موزه تا سال‌ها جای خود را به سیاست‌های محافظه‌کارانه و همسو با «هنر متعهد» دهد. اما روی کار آمدن محمد خاتمی در ایران باعث بازتر شدن فضای سیاسی و اجتماعی کشور و در نتیجه فضای کار این موزه و نمایش دوبارهٔ آثار هنرمندان نوگرای غربی و ایرانی شد.
تاریخچه
تاریخچه موزه هنرهای معاصر به عنوان یک مفهوم نسبتاً جدید در عرصه موزه‌ها، به دوره پساجنگ جهانی دوم و پس از آن بازمی‌گردد. این دوران، همراه با تغییرات فرهنگی، اجتماعی، و هنری بسیاری از نظریه‌ها و مقتضیات هنری را به چالش کشید و سبب تولد مکان‌هایی گردید که به نمایش آثار هنری معاصر می‌پرداختند. در زیر به تاریخچه موزه هنرهای معاصر اشاره می‌شود:
1. **پساجنگ جهانی دوم**: پس از جنگ جهانی دوم، جهان با تغییراتی بزرگ در حوزه فرهنگ، جامعه، و هنر روبه‌رو شد. این دوران همراه با حرکت‌های مهمی در هنر معاصر بود و هنرمندان اغلب آثاری با تأثیرات جنگ و انسانیت در اوج خلق کردند.
2. **تولد موزه‌های هنرهای معاصر**: ترسیم تاریخ‌ها برای تولد اولین موزه‌های هنرهای معاصر دشوار است، اما در دهه 1940 و 1950، ایجاد موزه‌هایی به منظور نگهداری و نمایش آثار هنر معاصر آغاز شد.
3. **حرکت هنری معاصر**: در دهه 1960، حرکت هنری معاصر به اوج خود رسید. این دوران معمولاً با نمایش‌های هنری و ابتکارات جدید در هنر همراه بود. از این زمان به بعد، موزه‌های هنرهای معاصر با آثار هنرمندان برجسته و جریانات هنری معاصر پرداختند.
4. **توسعه بین‌المللی**: در دهه 1970، موزه‌های هنرهای معاصر به طور گسترده‌ای در سراسر جهان توسعه یافتند. این موزه‌ها به طور فزاینده آثار هنری معاصر از هنرمندان مختلف را به نمایش گذاشتند.
5. **نگهداری و نمایش هنر معاصر**: موزه‌های هنرهای معاصر علاوه بر نگهداری اثار، به تدریج برنامه‌های آموزشی، نمایشگاه‌ها و برنامه‌های متنوعی را برای بازدیدکنندگان تدارک دیدند.
6. **چالش‌ها و تفکرات نو**: هنر معاصر معمولاً تحت تأثیر تفکرات نو و چالش‌های فرهنگی، اجتماعی، و سیاسی قرار می‌گیرد. این هنر تاثیرات عمیقی بر جامعه دارد و موزه‌های هنرهای معاصر نقش مهمی در برگیریدن و تبیین این تغییرات ایفا می‌کنند.
7. **تنوع بین‌المللی**: موزه‌های هنرهای معاصر از تنوع بین‌المللی آثار هنری بهره می‌برند و آثار هنری از انواع و جریانات مختلف را به نمایش می‌گذارند.
موزه‌های هنرهای معاصر امروزه جزء مهمی از تجربه‌های فرهنگی و هنری در جهان هستند و با تبیین و ترویج هنر معاصر و نوآوری در این حوزه، از اهمیت بسیاری برخوردارند. آن‌ها مکان‌هایی مناسب برای دیدن تأثیرات تغییرات جامعه و تاریخ بر هنر هستند.
این موزه شامل جامع‌ترین و مهم‌ترین گنجینه‌های هنر مدرن از پس از جنگ جهانی دوم تا پیش از دههٔ ۱۹۸۰ میلادی در خارج از اروپا و آمریکای شمالی است که شامل کارهای مهمی از جنبش‌های هیجان‌نمایی انتزاعی، پاپ آرت، مینی‌مالیسم، مفهومی، و فوتورئالیسم می‌شود. در گنجینهٔ دائمی موزه بیش از ۴۰۰۰ اثر ارزشمند از نخبگان هنرهای تجسمی ایران و جهان نگهداری می‌شود که نزدیک به ۴۰۰ عدد از آن‌ها ارزش استثنایی دارند. ارزش آثار موزه در حدود ۲٫۵ میلیارد دلار برآورد می‌شود. بیشتر این آثار در دههٔ ۱۹۷۰ میلادی و با نظارت فرح پهلوی خریداری شده‌اند؛ اما پس از انقلاب، بعضی از آثار ارزشمند موزه در زیرزمین آن انبار شدند و به نمایش درنیامدند. در سال ۱۳۸۴ (۲۰۰۵ میلادی)، برای نخستین بار، نمایشگاهی از گنجینهٔ موزه برگزار گردید که توجه علاقه‌مندان را به خود جلب نمود. از جمله آثار موزه می‌توان به کارهای بسیار شاخصی از گوگَن، رُنوار، پیکاسو، ماگریت، ارنست، پولاک، وارهول، لُویت، و جاکومتی اشاره کرد. مجموعهٔ بسیار مهمی از هنر معاصر ایران نیز از جمله دارایی‌های این موزه است.