کشور: ایران
استان: آذربایجان شرقی
شهرستان: سراب
بخش: مرکزی
مردم
جمعیت: بر اساس آمار سال 1385 جمعیت سراب برابر 132094 نفر بوده است.
زبان گفتاری: ترکی آذربایجانی
جغرافیای طبیعی
مساحت: ۳۵۶۰کیلومترمربع
ارتفاع از سطح دریا:1650 متر
شهر سراب یکی از شهرهای استان آذربایجان شرقی در شمال غرب ایران است. این شهر در کرانه شمالی دریاچه ارومیه واقع شده و از نظر جغرافیایی در منطقه‌ای با تپه‌ها و دشت‌های زیبا و طبیعتی فراوان قرار دارد. ارتفاع سراب از سطح دریا حدود ۱۳۰۰ متر است.
سراب با برخورداری از آب و هوای معتدل کوهستانی و زمستان‌های سرد، جاذبه‌های گردشگری متعددی دارد. برخی از جاذبه‌های دیدنی سراب عبارتند از:
- دریاچه ارومیه: یکی از بزرگترین دریاچه‌های آب شیرین جهان که طبیعت خیره‌کننده‌ای دارد و به منظور تفریحات آبی، شنا و ماهیگیری بسیار محبوب است.
- تپه ها و کوه‌های اطراف: مناظر طبیعی زیبا و آرامش بخشی که امکان پیاده‌روی و کوهنوردی را فراهم می‌کند.
- قلعه سراب: قلعه‌ای با تاریخ باستانی که در بالای تپه‌ای قرار گرفته است و مناظر زیبایی از سراب را به نمایش می‌گذارد.
- حمام تاریخی سراب: حمامی سنتی و تاریخی که از معماری زیبا و استفاده از آب‌های گرم و طبیعی برخوردار است.
علاوه بر این، سراب با داشتن بازارچه‌های محلی، مراکز خرید، رستوران‌ها و هتل‌ها، خدمات گردشگری کاملی را به بازدیدکنندگان ارائه می‌دهد.
تاریخچه
تاریخچه شهر سراب به قدمت‌های چندصد ساله برمی‌گردد و در زمان‌های گذشته تحت حکمرانی اقوام و امپراطوری‌های مختلفی قرار داشته است. این شهر از نظر موقعیت جغرافیایی مهمی بوده و به عنوان یک مرکز تجاری و فرهنگی به اهمیت ویژه‌ای دست یافته است. گفته می‌شود که نام "سراب" از ریشه‌ی زبان ترکی گرفته شده است و به معنی "آب و دریاچه" است که مرتبط با موقعیت این شهر در نزدیکی دریاچه ارومیه و رودخانه سراب است.برخی از مهمترین وقایع تاریخی در مورد شهر سراب عبارتند از:
1. دوران باستان: به دلیل موقعیت استراتژیک و نزدیکی به دریاچه ارومیه، سراب از زمان‌های باستانی به عنوان یک منطقه مهم در تبادلات تجاری و اقتصادی شناخته می‌شد. اثرات باستانی و بازتاب‌های تاریخی در برخی از موارد از طریق کاوش‌ها و شناخته‌شدن آثار ارثی این منطقه قابل مشاهده است.
2. دوره اسلامی: در دوران اسلامی، سراب به عنوان یک شهر با فرهنگ اسلامی و اثرات اقتصادی معرفی می‌شد. این شهر در دوره‌های مختلف زیر حکومت‌های اسلامی ایران قرار گرفت.
3. دوران سلجوقیان و ایلخانیان: در دوره سلجوقیان و ایلخانیان، سراب به عنوان مرکزی در جاده‌های تجاری مهم و ارتباطی در جنوب غربی آذربایجان شرقی بود و به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص خود، توجهات ویژه‌ای را به خود جلب می‌کرد.
4. دوره قاجاریه: در دوره قاجار، سراب به عنوان یکی از شهرهای تجاری و مرزی بین ایران و عثمانی بسیار مهم بود. این دوره شاهد توسعه شهری، احداث بناهای تاریخی و توسعه فرهنگی در سراب بود. از آن زمان تا به حال، سراب تحت حاکمیت دولت ایران قرار گرفته و به عنوان یکی از شهرهای مهم استان آذربایجان شرقی و نقش تجاری، اقتصادی و فرهنگی خود را حفظ کرده است.
بافت و معماری شهر سراب تأثیرات مختلفی از طریق دوره‌های تاریخی و فرهنگی خود را نشان می‌دهد. این تأثیرات در ساختارهای تاریخی، خانه‌ها، مساجد و سایر بناهای معماری قابل مشاهده است. با این حال، در دوره‌های مختلف تحت تأثیر سلیقه و طراحی زمان خود بوده و بنابراین تنوعی در معماری شهر وجود دارد. یکی از ویژگی‌های بارز معماری سراب، استفاده از آجر به عنوان ماده‌ی ساختمانی اصلی است. خانه‌ها و بناهای تاریخی در سراب از آجر ساخته شده‌اند و به صورت ساده و کلاسیک طراحی شده‌اند. در برخی از بناهای تاریخی معماری سراب، استفاده از آرمانهای معماری اسلامی نیز قابل مشاهده است. علاوه بر آن، مساجد سراب همچنین از طرح و سبک معماری اسلامی پیروی می‌کنند. آن‌ها معمولاً دارای گنبد و مناره‌های زیبا هستند که به شهر زیبایی می‌بخشند. به طور کلی، بافت شهری سراب به صورت مربع یا مستطیل شکل است و خیابان‌ها و کوچه‌ها بصورت مستقیم و مرتب قرارگرفته‌اند. این خیابان‌ها با سنگفرش یا آسفالت پوشیده شده‌اند. بناهای تاریخی مهمی در شهر سراب وجود دارند، از جمله قلعه سراب، مدرسه هاشمیه، مسجد جامع و حمام تاریخی سراب. این ساختمان‌ها نمونه‌هایی از معماری سنتی و تاریخی منطقه را به تصویر می‌کشند و جذابیت بسیاری برای گردشگران دارند. در سال‌های اخیر، توجه به حفظ و بازسازی بناهای تاریخی و معماری سنتی در سراب افزایش یافته است تا ارزش تاریخی و فرهنگی این شهر حفظ شود و گردشگران و بازدیدکنندگان بتوانند از آن لذت ببرند.
مردمشناسی
مردمشناسی شهر سراب به مطالعه جامعه و فرهنگ مردم این شهر می‌پردازد. در مردمشناسی سراب، عوامل اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و تاریخی که بر روی نحوه زندگی و هویت مردم این شهر تأثیر می‌گذارد، مورد بررسی قرار می‌گیرد.مردم سراب از نظر اتنیکیتها متنوع هستند و برخی از اقوام و گروههای مختلف از جمله ترک‌ها، کرد‌ها و آذری‌ها در این شهر زندگی می‌کنند. این تنوع اقوام باعث شده تا فرهنگ مردم سراب به صورت زنده و پویا باقی بماند و متأثر از تاریخ و زبان‌های مختلف باشد. مردم سراب به عنوان شهروندان مهربان و مهمان‌نواز معروف هستند و با استقبال گرم و صمیمیت زیادی با مسافران و گردشگران روبرو می‌شوند. فرهنگ مردم سراب شامل ارزش‌ها و باورها، آداب و رسوم، هنرها و موسیقی، معماری محلی، غذاها و رستوران‌ها و سبک‌های زندگی خاصی است. مذهب اکثریت مردم سراب اسلام شیعه است و اهمیت بزرگی به مراسم دینی مخصوصاً در ماه‌های مذهبی می‌دهند. همچنین، مردم سراب در هفته‌ها و ماه‌های مختلف سال نیز به مناسبت‌ها و جشن‌های مختلف خود را جشن می‌گیرند.در مجموع، مردمشناسی شهر سراب نشان می‌دهد که این شهر دارای یک جامعه متنوع، فرهنگی و پویا است که از تاریخ و فرهنگ خود پافشاری می‌کند و در عین حال با استقبال گرم از بازدیدکنندگان و مسافران معروف است.
پوشش گیاهی
پافت گیاهی یکی از مهمترین ویژگی‌های شهر سراب است که به علت آب و هوای معتدل و خاک حاصلخیز، انواع گیاهان در این منطقه رشد و تنوع گوناگونی از گیاهان برقرار شده است. شهر سراب به علت نزدیکی به دریاچه ارومیه و دشت‌های محصوره، برخوردار از منابع آب زیادی است که نقش مهمی در پرورش گیاهان ایفا می‌کند.بعضی از گونه‌های گیاهی که در شهر سراب می‌توان یافت عبارتند از:
1. انواع درختان میوه: در شهر سراب، انواع درختان میوه مانند سیب، گیلاس، آلو، زردآلو و گلابی کاشته می‌شوند که محصولات بسیار خوشمزه و تازه‌ای از این درختان تأمین می‌شود.
2. گل‌ها و گیاهان زینتی: در سراب، باغ‌ها و فضای سبز شهر دارای انواع گل‌ها و گیاهان زینتی زیبا هستند که زیبایی و شادابی به شهر می‌بخشند.
3. گیاهان دارویی: در این شهر، برخی از گیاهان دارویی مانند نعناع، آویشن، بابونه و مریم‌گلی رشد می‌کنند که به عنوان درمان‌های سنتی برای برخی از بیماری‌ها استفاده می‌شوند.
4. گیاهان مخصوص مناطق خشک: با وجود کویرهای نزدیک به شهر سراب، برخی از گیاهان خشکی مانند آلوئه‌ورا و کاکتوس در این منطقه رشد می‌کنند. پافت گیاهی شهر سراب، به عنوان یکی از منابع طبیعی مهم این منطقه، به تنوع زیستی و زیبایی شهر کمک می‌کند و برای مردم و گردشگران مقصدی جذاب برای تفریح و استراحت است.
پوشش حیوانی
پوشش جانوری شهر سراب به علت موقعیت جغرافیایی منطقه و تنوع طبیعی آن، شامل انواع جانوران و پوشش گیاهی گوناگونی است. شهر سراب به عنوان قرارگاه اطراف دریاچه ارومیه و منطقه‌ای با دشت‌ها و تپه‌ها، مناظر طبیعی زیبا و انواع آب‌های آزاد، زندگی و پرورش جانوران متنوعی را در این منطقه ممکن کرده است. برخی از پوشش جانوری شهر سراب عبارتند از:
1. پرندگان: منطقه اطراف دریاچه ارومیه و نزدیکی به مراتع باعث شده تا پرندگان مختلف در این منطقه حضور داشته باشند. انواع زاغها، اردک‌ها، شاه‌بلوط‌ها، بلدرچین‌ها و سایر پرندگان آبی و مرتعی از جمله پوشش جانوری منطقه هستند.
2. جانوران آبزی: دریاچه ارومیه به عنوان یکی از بزرگترین دریاچه‌های آب‌شیرین جهان، محیط مناسبی برای پرورش و زندگی انواع جانوران آبزی مانند ماهیان مختلف ایجاد کرده است. در این منطقه می‌توان ماهیانی مانند کپور، شمیش، قزل‌آلای رنگین‌کمان و سالمون را یافت.
3. جانوران بزرگ: مناطق کوهستانی و دشت‌های اطراف سراب، مکان‌های مناسبی برای حیات برخی از جانوران بزرگ و وحشی مانند گرگ، روباه، خرس، پلنگ و گوزن فراهم کرده است.
4. جانوران کوچک: همچنین، در مناطق روستایی و مراتع، می‌توان جانوران کوچک‌تری مانند خرگوش، خرچنگ، موش و سایر حیوانات کوچک را نیز دید. پوشش جانوری شهر سراب به همراه طبیعت زیبای این منطقه، گردشگران را به خود جلب کرده و محیطی ایده‌آل برای علاقه‌مندان به طبیعت و جانوران وحشی ارائه می‌دهد.
دسترسی
برای دسترسی به شهر سراب، شما می‌توانید از مسیرهای مختلف و وسایل نقلیه مختلف استفاده کنید، از جمله:
1. حمل و نقل هوایی: برای دسترسی به شهر سراب می‌توانید از فرودگاه بین‌المللی ارومیه استفاده کنید. این فرودگاه با شهر سراب فاصله نسبتاً کمی دارد و از طریق خطوط هوایی داخلی و خارجی قابل دسترسی است.
2. حمل و نقل خودرو: اگر از شهرهای اطراف می‌آید، می‌توانید از خودرو برای دسترسی به سراب استفاده کنید. مسیرهای جاده‌ای از شهرهای ارومیه، تبریز، میاندوآب و سایر شهرهای نزدیک به سراب به این شهر می‌رسند.
3. حمل و نقل ریلی: سراب از ایستگاه قطار راه‌آهن ایران در شهر ارومیه نیز قابل دسترسی است. شما می‌توانید با قطار به ارومیه سفر کنید و سپس از ارومیه به سراب با وسیله نقلیه خود یا حمل و نقل عمومی (مانند اتوبوس یا تاکسی) بروید.
4. حمل و نقل عمومی: در سراب، حمل و نقل عمومی نیز وجود دارد که شامل اتوبوس‌ها و تاکسی‌ها می‌شود. این وسایل نقلیه به شما امکان می‌دهند تا درون شهر یا به مکان‌های دیدنی و گردشگری اطراف سراب بروید. دسترسی به شهر سراب با توجه به موقعیت جغرافیایی آن و وجود انواع حمل و نقل، بسیار آسان است و شما می‌توانید به راحتی از این شهر زیبا و دیدنی بازدید کنید.