بنای شمس العماره
شمس العماره یکی از بناهای تاریخی تهران، مربوط به دورهٔ قاجار است. شمس العماره یا بنای خورشید، از شاخص‌ترین بناهای کاخ گلستان است.
عکس های بیشتر
شمس العماره یکی از بناهای تاریخی تهران، مربوط به دورهٔ قاجار است. شمس العماره یا بنای خورشید، از شاخص‌ترین بناهای کاخ گلستان است.
احداث این ساختمان در سال ۱۲۸۲ ه.ق به دستور ناصرالدین شاه شروع و طی دو سال به مباشرت دوستعلی‌خان نظام‌الدوله به اتمام رسید. این ساختمان برای تماشای شهر تهران و اطراف آن توسط شاه و مهمانان او مورد استفاده بوده‌است. دلیل شاخص بودن آن ارتفاع، تزیینات و طراحی این بناست. سبک این بنا ترکیبی از معماری سنتی ایرانی و معماری غربی است. کریم پیرنیا سبک این بنا را سبک تهرانی نامیده است.
درواقع شمس العماره یکی از بناهای مرتفع و مشخص و جالب تهران قدیم است، گویا ناصرالدین شاه قبل از سفر اروپا بر اثر دیدن تصاویر بناها و آسمان خراشهای کشورهای غرب،تمایلی پیدا می کند بنای مرتفعی نظیر بناهای فرنگستان در پایتخت ممالک محرومه خود ایجاد نماید تا از بالای آن خود و زنانش بتوانند منظره ی شهر تهران و دور نمای اطراف را بتوانند تماشا کنند .شاه در حدود سال ۱۲۸۲ه.ق. این قصد خود را با دوستعلی خان نظام الدوله معیر الممالک در میان می نهد و او را برای ساختن چنین بنایی در سمت شرقی ارگ سلطنتی مامور می کند. معیر الممالک بزودی بوسیله استادان و معماران ماهر آن زمان طرح عمارت را ریخته و پی کنی آنرا شروع می کند.ساختمان آن پس از دو سال یعنی درسال۱۲۸۴ه.ق. به پایان می رسد و آنرا شمس العماره نامیده ،تاریخ بنایش را به حساب جمل “کاخ شاهنشاه”میابند.
محمد حسن خان اعتمادالسلطنه در روزنامه ایران در سال ۱۲۹۴ه.ق.درباره این کاخ می نویسد :
« …اولا” عمارت شمس العماره است که بسیار مرتفع و از بناهای بسیار عالی این دولت جاوید شوکت می باشد. تالارهای آئینه و ستونهای بلند و بزرگ از مرمر و ازاره و پله ها نیز کلا” از مرمر و مراتب زیادی بالای عمارت دارد.چهل ذرع (۳۵متر) ارتفاع این عمارت است و دو برج دارد با یک مهتابی که روی برجها نشیمن عالی ساخته اند. برای تفریحفوقتیکه بالای آن برجها میروند شهر تهران و اطراف و کوهها و صحراهها کاملا” پیدا و چشم انداز بسیار خوب دارد در کمال خوبی می توان دید حتی همه دره ها و آبشارهای کوهها پیداست و در این عمارت هم از اسباب و اشیاءنفیسه بسیار است و ساعت بزرگی در بالای این عمارت می باشد که صدای زنگ آن در اکثر مواضع شهر شنیده می شود