موزه پروفسور حسابی
موزه دكتر حسابي چند ماه پس از فوت دكتر حسابي، در اواخر 1371 و در منزل مسكوني او افتتاح شد. بناي خانه متعلق به 1310 ش، است.
عکس های بیشتر
موزه دكتر حسابي چند ماه پس از فوت دكتر حسابي، در اواخر 1371 و در منزل مسكوني او افتتاح شد. بناي خانه متعلق به 1310 ش، است. موزه در طبقه سوم و در ضلع غربي منزل دكتر حسابي ايجاد شده و مساحتي حدود 40 مترمربع دارد و شامل وسايل شخصي دكتر از جمله پوشاك، مسواك، عينك، شانه، خودكار، دفتر يادداشت و وسايل دست ساز ايشان، لوح تقدير و مدارك تحصيلي و علمي، مدالها و نشانها، عكسهاي خانوادگي، اسباب بازي فرزندان و نوهها، هداياي خانوادگي و... است. هم چنين آثار تقديمي به دكتر حسابي شامل تابلوي نقاشي، تابلوي خط، فرش و صنايع دستي همراه وسايل شخصي و كليه آثار تأليف و ترجمه شده وي به نمايش گذاشته شده است.
بخشهاي فعال در منزل و موزه دكتر حسابي عبارتند از:
بخش فرهنگي كه وظيفه چاپ، جمع آوري، تدوين، تجديد چاپ و ترجمه آثار وي را بر عهده دارد; بخش تحقيقات علمي كه پيرامون زندگي و آثار دكتر حسابي فعاليت ميكند. بازديد از موزه در سه نوبت با هماهنگي قبلي و حداكثر 25 نفر، به طور رايگان از ساعت 8 تا 16 امكانپذير است. سيد محمود حسابي در 1281 ش از پدر و مادري تفرشي در تهران زاده شد. در 17 سالگي ليسانس ادبيات و در 19 سالگي ليسانس زيست شناسي و پس از آن مدرك مهندسي راه و ساختمان را از دانشگاه امريكايي بيروت اخذ كرد.
او در رشتههاي پزشكي، رياضيات و ستارهشناسي به تحصيلات آكادميك پرداخت و در 1924 به پاس زحماتش، شركت راهسازي فرانسوي از او براي تحصيل در مدرسه عالي برق پاريس دعوت كرد. همزمان با تحصيل در رشته معدن، در راه آهن برقي فرانسه نيز مشغول به كار شد. سپس به دليل روحيه علمي به تحصيل و تحقيق در دانشگاه سوربن در رشته فيزيك پرداخت و در 1927 در 25 سالگي دانشنامه دكتراي فيزيك خود را با عنوان حساسيت سلولهاي فتوالكتريك ارائه كرد.
فعاليتهاي مهم وي در موضوعات علمي عبارتند از:
اولين نقشه برداري علمي و فني، رسم اولين نقشه نوين راه ساحلي سراسري ميان بنادر خليج فارس، تأسيس دارالمعلمين عالي (1306)، تأسيس مدرسه مهندسي وزارت راه و تدريس در آن در 1307، تأسيس دارالمعلمين عالي (1307)، ساخت اولين راديو در كشور (1307)، تأسيس دانش سراي عالي و تدريس در آن (1308)، ايجاد اولين ايستگاه هواشناسي در ايران (1310)، نصب و راه اندازي اولين دستگاه راديولوژي در ايران (1310)، تعيين ساعت ايران (1311)، تأسيس اولين بيمارستان خصوصي در ايران به نام بيمارستان گوهرشاد به ياد مادرش (1312)، پيشنهاد تدوين قانون تأسيس دانشگاه تهران و دانشكده فني (1313) و رياست آن تا 1315، پايهگذاري مراكز تحقيقات راكتورهاي اتمي دانشگاه تهران، تأسيس سازمان انرژي اتمي و عضو هيئت دايمي كميته بينالمللي هستهاي، تأسيس اولين رصد خانه نوين در ايران، و تأسيس اولين مركز مدرن نصب ماهواره در شيراز.
دكتر محمود حسابي به چهار زبان زنده دنيا (فرانسه، انگليسي، آلماني و عربي) مسلط بود و به زبانهاي سانسكريت، لاتين، يوناني، اوستايي، تركي و ايتاليايي اشراف داشت. نشان اوينسيه دولالژيون دونور و نشان كوماندور دولالژيون دونور، بزرگترين نشانهاي فرانسه، به وي اهدا شده است. او تنها شاگرد ايراني پروفسور اينشتين بود و با دانشمندان طراز اول دنيا نظير شرودينگر، پورن، پلديراك، نيلز و بوهر و فلاسفهاي چون آندره ژيد و برتراند راسل ارتباط داشت. در 1990 از سوي جامعه علمي جهاني به عنوان مرد اول علمي جهان برگزيده شد و در كنگره 60 سال فيزيك ايران در 1366 ملقب به پدر فيزيك ايران گرديد. دكتر حسابي در 12 شهريور 1371 در بيمارستان دانشگاه ژنو به هنگام معالجه قلب بدرود حيات گفت. مقبره استاد بنا به خواسته وي در زادگاه خانوادگي و در شهر دانشگاهي تفرش قرار دارد.