چهار طاقی
يکی از مهمترين بناهای تاريخی شهرستان نائين که متعلق به دوران قبل از اسلام بوده بنای چهارطاقی پاکو در 30 کيلومتری شرق اين شهر می باشد.
عکس های بیشتر
يکی از مهمترين بناهای تاريخی شهرستان نائين که متعلق به دوران قبل از اسلام بوده بنای چهارطاقی پاکو در 30 کيلومتری شرق اين شهر می باشد.
اين بنا در روستايی به نام کوه شير واقع شده و به عنوان يک بنای مذهبی قبل از اسلام با قلوه سنگ و ملات ساروج ساخته شده است .
اين چهار طاقی و قلعه و غارجنب آن سايت باستانی مهمی را تشکيل می دهد که با برنامه ريزی های انجام شده سال گذشته مبلغی بالغ بر صد ميليون ريال جهت اجرای برنامه پژوهشی و مطالعاتی بر روی آن اختصاص داده شده که توسط يک هيأت باستان شناس از سازمان اصفهان به مدت 15 روز اين برنامه اجراو مطالعات آزمايشگاهی آن ادامه دارد . با توجه به اينکه قسمتی از پايه های اين بنا ، کتيبه و لنگه های آن آسيب ديده و احتمال تخريب بيشتر می رفت و نياز به مرمت اضطراری داشت که با مبلغی بالغ بر 15 ميليون ريال کار استحکام بخشی آن آغاز و توسط اين اداره اجرا شده است. این چهارطاقی پلانی نزدیک به مربع در ابعاد میانگین 970*970 سم(با حدود 10 سم اختلاف)و گنبدی شلجمی شکل دارد.بنا را با قلوهسنگ غرقه در ملاط و با اندود گچ ساختهاند(ت 3).منطقهء گذار بین پایه و گنبد متشکل از فیلپوشهایی با تزیین گچی سهخطی است. چهار گوشهء بالای پایهء چهار طاقی یخهایی دارد.به نظر نگارنده،این یخها نقش سازهای ندارد و آنها را بدین منظور ایجاد کردهاند تا تبدیل پایه به گنبد در حجم بیرونی(به تصویر صفحه مراجعه شود) بنا نیز به نرمی و زیبایی صورت گیرد.همین شگردها و ظریفکاریها در منطقهء گذار بین پایهء چهارگوش و گنبد مدور بود که بعدها در دوران اسلامی صورتهای ظریفتر و زیباتری یافت.نوعی از آن،پایهء هشتگوش زیر گنبد است. در محوطه،در جنوب و غرب چهارطاقی،پشتهای است که شاید بقایای دیوار خشتی عظیمی باشد که چهارطاقی را احاطه میکرده است.ابعاد خشتها ظاهرا در حدود 30*40 سم بوده است.
طرز استقرار چهارطاقی چنان است که از مرکز آن میتوان قلعه و صفه را به آسانی مشاهده کرد.از اینجا معلوم میشود که این سه بنا باهم ارتباطی سنجیده داشتهاند.با توجه به اینکه چهارطاقی از دو سو با دیوار خشتی و از دو سوی دیگر با مسیل محصور شده است، میتوان آن را در زمرهء چهارطاقیهای مرکب قرار داد. بر همین مبنا،ممکن است در حفاریها فضاهای دیگر این مجموعه نیز کشف شود.مشخصات سفالینههای یافته در پیرامون چهارطاقی نیز اهمیت آن را تأیید میکند.