معرفی شهر کوهدشت
شهرستان کوهدَشت یکی از شهرستان‌های استان لرستان است که در غرب این استان قرار گرفته و آب و هوای معتدل کوهستانی دارد.مرکز آن شهر کوهدشت است و کار مردمش بیشتر کشاورزی و دامپروری است. ساکنان کوهدشت به زبان لکی مکالمه می‌کنند. این شهرستان با ۲۱۸٬۹۲۱ نفر جمعیت سومین شهرستان استان لرستان، پس از خرم‌آباد، بروجرد است.
عکس های بیشتر
شهرستان کوهدَشت یکی از شهرستان‌های استان لرستان است که در غرب این استان قرار گرفته و آب و هوای معتدل کوهستانی دارد.مرکز آن شهر کوهدشت است و کار مردمش بیشتر کشاورزی و دامپروری است. ساکنان کوهدشت به زبان لکی مکالمه می‌کنند. این شهرستان با ۲۱۸٬۹۲۱ نفر جمعیت سومین شهرستان استان لرستان، پس از خرم‌آباد، بروجرد است.
مردمشناسی و زبان
مذهب مردمان این شهر شیعه و تعدادی نیز اهل حق هستند. از حیث طایفه و تیره‌های موجود در این شهرستان تنوع فراوانی وجود دارد که با گویش‌های مختلف لکی و لری تکلم می‌کنند؛ که شامل: (۱-آدینه وند ۲- آزادبخت ۳- ایتیوند ۴- اولادقباد ۵- امرایی ۶ - بازوند ۷- پادروند ۸- چهار قلعه ۹- خوشناموند ۱۰- دراویش که خود دو گروه هستند الف: دراویش بلوران و دراویش داود رشید، میشنان و رود بار ۱۱ - رومیانی ۱۲ - ریکا ۱۳- رئیسوند ۱۴- رشنو ۱۵- زالی ۱۶- زیو دار ۱۷- سادات که خود ۵ گروه هستند (سادات درب گنبد – سادات کره لان – سادات ابوالوفا – سادات زرون – سادات آتش بگی) ۱۸- سوری ۱۹- شیراوند ۲۰- شاهیوند ۲۱- ضرونی ۲۲- عبدولی ۲۳- قرعلیوند ۲۴- کوشکی ۲۵ - کونانی ۲۶- کاکاوند ۲۷ - گراوند ۲۸- گرمه‌ای ۲۹- میربگ ۳۰ - مهکی ۳۱- نورعالی ۳۲- خلیفه (جز ایتیوند می‌باشند). ۳۳-طولابی و (تعدادی آهنگر نیز ذر سطح منطقه پراکنده‌اند). (عده‌ای نیز از لوطی‌ها و کولیها زندگی می‌کنند).awj شصت درصدمردم به لکی و بقیه به لری تکلم می‌کنند.
جغرافیای کشاورزی شهرستان کوهدشت
مهمترین شاخص‌های شهرستان کوهدشت در بخش‌های مختلف اقتصادی بر اساس ارزیابی اداره کل آمار معاونت بر نامه ریزی استانداری استان لرستان در شهریور ۱۳۸۸ ماه به شرح ذیل می‌باشد. کل مساحت اراضی کشاورزی شهرستان ۱۹۱٬۵۷۲ هکتار، معادل ۲۵ درصد اراضی زراعی استان که از آن ۱۹۲۹۷ هکتار آبی و ۱۷۲۲۷۵ هکتار دیگر دیم می‌باشد که سالانه ۱۵۴۱۴۵ هکتار از آن زیر کشت محصولات کشاورزی می‌رود؛ میزان ۳۰۹۲۰۵ تن تولید یعنی ۷/۱۶د تولید محصولات زراعی استان و همچنین با ۲٬۳۹۴ هکتار سطح باغات مثمر با تولید سالانه ۲۸۰۰۰ تن یعنی معادل ۵/۱۲ درصد تولید باغات استان و با دارا بودن ۶۵۰ هزار واحد دامی با تولید ۲۵ هزار تن محصولات دامی را به خود اختصاص داده‌است. همچنین بیش از ۹۰ درصد باغات انار استان لرستان در شهرستان کوهدشت وجود دارد که عمدتاً در بخش طرهان و بخش کونانی به ویژه منطقهٔ زیرتنگ سیاب، چقاپیت سفلی چقاپیت علیا، گراب و رودبار قرار دارند.اقلام زراعی که در این شهرستان کشت میشود، عبارتند از گندم، جو، برنج، ذرت، چغندرقند، نخود، عدس، کلزا، سبزیجات، محصولات جالیزی، میوه جات سردرختی از قبیل انار، سیب، انگور، هلو، شلیل، انجیر و زردآلو، توت است. همچنین طبق تحقیقات به دست آمده زمین‌های کشاورزی مستعد وشرایط آب وهوای مناسب، شرایط کشت زعفران وپسته را نیز داراست. دامپروری نیز به شیوه‌های صنعتی و سنتی در این شهرستان رواج کامل دارد.از لحاظ منابع طبیعی دارای ۲۷۹۰۸۴ هکتار مرتع و جنگل است که ۱۵۹۶۰۹ هکتار آن مرتع و ۱۱۹۴۷۵ هکتار دیگر جنگل می‌باشد. یعنی معادل ۵/۱۴ درصد جنگل و مرتع استان را به خود اختصاص داده است.
قلعه گم ور
این قلعه روی قله ای به نام «گم ور»در کوهدشت بنا شده و مشخصات آن تقریباً مشابه قلعههای«دوشه»است. در جنوب قلعه گم ور، دو بنا ساخته شده است. حصار و آثار به جای مانده از این قلعه بیشتر و بزرگتر از قلعه«دوشه»است . در غرب قلعه نیز قناتی حفر شده که آب مورد نیاز قلعه نشینان را تأمین میکرده است.
آبشار شیراز
آبشار شیرز در موقعیت جغرافیایی E4729 N3349 در استان لرستان واقع است. شهرستان کوهدشت از نقاط بسيار زيبا و بکر استان لرستان است که در 120 کيلومتري غرب خرم آباد واقع است. اين شهرستان از طوايف و عشاير بسياري تشکيل شده که اکثر آن ها به کشاورزي و دامپروري مشغولند. از مکان هاي ديدني آن مي توان از آبشار شيرز واقع در تنگه شيرز و کوه کاکيزه نام برد که در اطراف اولاد قباد در بيست کيلومتري شمال غرب کوهدشت واقع است. مسيري که از اولاد قباد تا دارابي امتداد دارد از ميان کوه کاريزه گذشته و به واقع بکر و ديدني است. اين مسير از درختان زيباي بلوط پوشيده شده و زيبايي هاي طبيعت اين منطقه جاي تحقيق فراوان دارد. همچنين مجسمه ها و آثار تاريخي فراواني که از اين منطقه بدست آمده منحصربفرد بوده و نشان از تاريخ کهن اين ديار دارد.این منطقه سرسبز و دیدنی در50 کیلومتری شهر کوهدشت و در نقطه تلاقی سه استان کرمانشاه، ایلام و لرستان در کنار رود خروشان سیمره واقع شده است. این جاذبه طبیعی در بخش زردلان و در منطقه ای به نام اولادقباد قرار دارد و دارای طبیعتی زیبا و چشمه های جاری با آب فراوان، صخره های تند و تیز و میوه های وحشی فراوان است.محیط توپوگرافیک این ناحیه از کوه های مرتفع و دره های نسبتا عمیق با وضعیت اقلیمی سرد و کوهستانی در فصل پاییز و زمستان و معتدل در فصل تابستان برخوردار است.پوشش گیاهی و جنگلی خوبی در این منطقه وجود دارد و طبیعتا از پوشش خوب جانوری نیز برخوردار است، تنگه شیرز را می توان از حیث سورفولوژی و ریخت شناسی از بدایع اقلیم کوهدشت به شمار آورد.شکل خاص، آب زلال و پوشش گیاهی و جنگلی و گیاهی بکر، طبیعت بسیار زیبا و دل انگیز و در عین حال اعجاب آوری به این دره تنگ و صخره ای داده است. فرسایش سنگها و کوهها چهره خاصی به این دره داده که در مجموع آن را به محیطی شگفت انگیز و جذاب تبدیل کرده و توجه همه را به این منطقه معطوف کرده است. طول این تنگه چند کیلومتر است و رود کوچکی از میان آن عبور می کند. رودی با سراب ها و چشمه های زلال که در مسیر خود آبشارهای زیبایی را به وجود آورده می رود تا در دهانه ورودی شیرز به رودخانه خروشان سیمره ملحق شود.ارزش بسیار بالای منطقه و وجود سایت های غنی دوره های سنگ (عصر حجر) و دوره برتر در این دره موجب شده که سازمان میراث فرهنگی در طرح جامع گردشگری استان لرستان توجه ویژه ای به این منطقه در شهرستان کوهدشت داشته باشد. وجود درختان وحشی مو، انجیر و گلابی وحشی در این تنگه مناظر بدیعی را بوجود آورده است. کوهها، صخره های منحصر بفرد، آبشارهای متعدد که از دل این تنگه بیرون می آید ویژگی ارزشمندی برای جذب مسافران و گردشگران مناطق کوهستانی محسوب می شود.زیبایی های این تنگه باستانی و زیبا متاسفانه علی رغم شهرت در سطح استان کمتر در سطح ملی و بین المللی مجال معرفی یافته است که در این راستا همت متولیان امر راهگشا خواهد بود. در این راستا برخی مستندسازان برای معرفی این جاذبه طبیعی دست به کار شده اند که بهمن ابراهیمی یکی از آنهاست که مستند “شیرز” را برای پخش در شبکه های ملی تولید کرده است.
پل سی پله
این اثر در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۷۹ با شمارهٔ ثبت ۳۵۱۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این بنا در منطقه سر طرهان شهرستان کوهدشت بر روی رودخانه سیمره در حد فاصل استان لرستان و ایلام واقع شده است.پل در تنگترین بستر رودخانه سیمره ، در محلی بنام سی پله Sipela واقع شده است این پل در مسیر یکی از راههای باستانی قرار داشته که سبب ارتباط کرمانشاهان ، ایلام و لرستان (سرطرهان ) بوده است.پل یاد شده دارای ۴ چشمه طاق بوده که اکنون تنها دو چشمه طاق آن باقی است . پنهای هر پا یه آن ۵/۶ متر و طول آن ۱۷ متر است .اندازه سنگهایی که در پایه به کار رفته ۶۰×۶۰×۱۰۰سانتیمتر وبعضی نیز بزرگترند.روی هریک از این سنگها علامت مشخصی کنده شده است. مصالح بنا از کچ وسنگ است.در آثار مورخان دوره اسلامی اشاره ای به این پل نشده است. این پل سترگ از آثار منحصر به فرد دوره ساسانی است.
غار بتخانه
اين غار در ۱۸ كيلو متري جنوب شرقي شهر كوهدشت ، در كوه (دمچهر )قرار دارد . قسمتي از دهانه غار به علل عوامل طبيعي بسته شده است ، ولي قسمتي از آن باقي است كه بايد ب شكل خزيده از آن گذشت و به غار وارد شد. طول دهانه غار ، ۱۸ متر و ارتفاع سقف آن نزديك به ۲۰ متر است . سراسر سقف و ديوارۀ آن به علت نفوذ آب از لايه هاي آهكي ، سفيد شده است . غار ، شامل دو قسمت جنوبي و شمالي است كه قسمت شمالي آن وسيع تر است . وجود سنگ چخماق و سفالهاي شكسته سياه و منقوش ، مؤيد زندگي غار نشيني در اين ناحيه است . آثار دوره هاي مختلف تمدنهاي گذشته در اين غار يافت شده است و به نظر مي رسد كه در آن آثار پالئولتيك نيز وجود داشته است . طول غار نزديك به ۲۰۰ متر وپهناي آن به طور متوسط ۲۰ متر است . اشكال زيباي استالاگميت ها متعدد اين غار كه ارتفاع برخي از آنها به ۵۰ متر مي رسد ، موجب شده است كه اين غار را (بت خانه) بنامند .
گنبد شاه محمد
در انتهاي شمالي طرهان و بر دامنه كوه‌هاي «تت» و «درامار» گنبد و مقبره شاه محّمد زيارتگاه‌مردم لرستان و كرمانشاه واقع شده است. اصل بنا، چهارگوش است كه در بالا به هشت ضلعي تبديل شده است.ديوار هر ضلع با كاشي‌هاي مشبك زينت داده شده است. گلدسته‌ها، استوانه‌اي شكل‌اند كه در انتهاي هر يك ازآن‌ها، تزئيناتي با آجر به صورت زيك‌زاك ايجاد شده است.تاريخ بناي آن سال 1322 هجري قمري است كه برسنگ ديواره شرقي مقبره نوشته شده است. هر دو لنگه در ورودي مقبره روكشي از نقره دارند آيات و اشعاري باخط نستعليق بر آن حك شده است. بر حاشيه آنها نيز چند بيت از مرثيه مشهور محتشم كاشاني نوشته شده‌است. مصالح گنبد مقبره از آجر، ملاط و كاشي است. در فاصله 5/5 متري ديوار حرم، چهار اتاق براي سكونت‌زائران ساخته شده است.
ميل خسرو آباد(خسروآ) صيدصفربگ
اين بنا در بخش كوناني شهرستان كوهدشنت واقع شده است .ميل خسرو آباد يا خسروأ كه به نام ميل صيد صفربگ نيز معروف است . در گورستان قديمي روستای خسرو آباد واقع شده است. .بلندای اين ميل حدود 6متر و60 سانتيمتر مي باشدقطر پايه آن حدود2متر مي باشد نماي ظاهري آن داراي انحنا بوده وبه شكل هرمي 6 وجهي مي باشددر ساخت آن از مصالح قلوه سنگ,گچ و….استفاده شده است.اين ميل يكي از قديمي ترين و منحصرترين ميل هاي يادبود در لرستان بوده كه براي نشان گور بكار برده شده است. براساس شواهد اين بنا احتمالا مربوط به دوره زنديه مي باشد.
دره سرطرهان
دره ای طولانی و وسیع است که در باختر بخش کونانی کوهدشت واقع شده است.این دره، از جنوب به کوه «گور» که مانند دیواری آن را احاطه کرده است، محدود می شود. در این دره، دو طایفه به نام های «کوشکی» و «کراوند» زندگی می کنند. قسمت باختری سرطرهان به رودخانه سیمره منتهی می شود. منطقه باختری سرطرهان کوهستانی و راه های آن مال رو است. در دره سرطرهان، انبوهی تپه باستانی دیده می شود. از جمله اشیای به دست آمده از سرطرهان، یک بت سنگی است که شاید به دوره ایلامی ها مربوط باشد.
دژ زلال انگیز
در تیغه کوهی در دره باریکه سرطرهان کوهدشت که رود سیمره در ان جریان دارد آثار یک دژ باقی مانده که به دژ زلال انگیز معروف است. ساختمان دو طبقه دژ با سنگ قلوه و گچ ساخته شده است.سمت خاوری و جنوبی دژ به رود سیمره منتهی میشود که عبور از آن با توجه به ارتفاع تیغه کوه و دیواره دژ ناممکن است بیش تر دیوارهای شمالی دژ باقی مانده اند ولی نیمی از دیوار خاوری آن فروریخته است.در دیوار جنوبی و برج مانند دژ دریچه ای به اندازه 245×120 سانتی متر ساخته شده است که از آن رفت و آمد میکرده اند. از این دریچه، یک راه مارپیچ که به تپه باستانی «پیاره» منتهی میشود تحت کنترل قرار می گرفته است. تنها راه منتهی به دژ راهی باریک است که از قله کوه به سوی شمال دژ می پیچد و سپس به طبقه دوم آن می رسد. در بدنه کوه چاهی تا سطح رود سیمره کنده شده است که با آن آب مورد نیاز دژ تامین می شده است. ارتفاع سطح دژ تا بستر رود، نزدیک به 15 متر است. ظاهر این دژ نشان می دهد که از آثار دوره ساسانی است. سطح این دژ خاکی با قطر زیاد پوشانده است.
قلعه کوهزاد
اين بنا در شهرستان كوهدشت ودر بخش رومشگان واقع شده است .تمامي قسمتهاي برجاي مانده بنا از سنگ و ملاط است و قسمت شمالي آن سالم تر از ساير قسمت هاست سبك طاق اين قلعه شباهتهايي با قلعه زاخه در همين منطقه دارد . ورودي قلعه به سمت شرق مي باشد و در قسمت شمال پنجره ايي به ابعاد 90* 80* 100 تعبيه گرديده است . طول و عرض آن 205* 85/3 متر و بلندي طاق 75/2 سانتيمتر است . طول حصار قلعه 60 متر و عرض آن 24 متر و آثار هشت اتاق به خوبي پيداست . موقعيت قلعه بصورتي است كه چشم انداز بسيار زيبايي از درة سيمره و منطقه طرهان و رومشكان را در برمي گيرد . اين اثر منسوب به آيين مهر پرستي و مربوط به دوره اشكاني (پارتي) مي باشد كه به شماره 3760 در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيده است.
امامزاده ابوالوفاء
امامزاده ابوالوفاء که در ۲۵ کیلومتری شمال شهر کوهدشت واقع شده است. سید محمدابوالوفاء فرزند زید و زید نیز فرزند علی بن حسین می‌باشد.
قلعه زاغه (زاخه)
این دژ در شهرستان کوهدشت ودر بخش رومشگان واقع شده و تماماً از سنگ ساخته شده است. سبک و نوع طاق آن با سایر آثار موجود در استان متفاوت است سنگهای بکارگرفته شده در این بنا بصورت حجاری شده و قلوه سنگ می‌باشد. دمورگان این اثر را از آثار دوره ایلامی می‌داند اما بنا بیشتر خصوصیات معماری ساسانی را دارد. بیشتر قسمتهای آن در زیر خاک مدفون است. به احتمال زیاد در قسمت جنوبی آن آتشکده‌ای وجود داشته است.
معبد سرخ دم لکی
این محوطه درقسمت شمالی دشت کوهدشت به فاصله ۶ کیلومتر از مرکز شهر ودر دامنة کوه چنگری واقع شده است. آثار موجود در آن نشان می‌دهد که وضعیت کوه در نحو انتخاب مکان نقش اساسی را ایفا نموده است. بطوریکه حصار مکشوفه بنابر وضعیت کوه ساخته شده و در کنار پرتگاه‌های کوه عملکرد تدافعی آن را مشخص تر نموده است. این محوطه علاوه برحصار از تختگاه، شاه نشین و منازل مسکونی تشکیل گردیده که شاه نشین آن مسلط بر همه قسمتهای حصار است. در این محوطه سنگهای حجاری شده با نقش شیر بالدار و درخت زندگی و همچنین قطعات سفالی از نوع سفال لعابدار با نقش کنده زیر لعاب متعلق به قرون ۷ و ۸ هـ. ق و سفالینه‌های هزاره اول بدست آمده است. کاوشهای باستانشناسی در این محوطه از سال ۱۳۷۷ آغاز و تاکنون ادامه دارد. اشیاء بدست آمده علاوه بر چند قطعه سنگ با نقش شیر بالدار یک قطعه تابوت سفالی و یک هاون سنگی، دو کوزه سفالی کوچک و یک سنجاق مفرغی می‌باشند که در حفریات باستانشناسی بدست آمده‌اند. در فاصلة ۳۰ کیلومتری این محوطه در دامنه کوه کر شوراب روستائی به اسم سرخ دم لری وجود دارد که در طی سالهای قبل از انقلاب به سرپرستی آقای اشمیت مورد کاوش قرار گرفته است. این محوطه باستانی (احتمالامربوط سده ۷الی۵ ق. م) است که به شماره ۳۶۳۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
نقوش صخره‌ای هومیان
این نقوش در شمال شهرستان کوهدشت واقع شده‌اند. نقاشیهای مذکور نقش جادوی و سحر آمیزی داشتند ومعمولا افراد این نقوش رابر روی دیواره غارها ایجاد می نمودندو آرزو وآمال خویش راکه همانا شکار بود بر روی دیواره‌ها نقش می‌کردند تا شاید در عالم واقع بهتر بتوانندبه آنها دسترسی پیداکنندبعلاوه با ایجاد این نقوش که در زندگی آنها مهم بودبا این عمل امید به فراوانی آنها رادر عالم واقع تسهیل می نمودندنقوش صخره‌ای میرملاس و هومیان ازجمله آثار بی نظیر درسطح کشور است که نشان از دیرنیکی و باستانی بودن این خطه دارد نقوش دره میرملاس با نقشی لنگرکشتی آغاز میشود پس نقشهایی از میادین شکار گوزن به صورتهای فردی و جمعی است تعداد آنها در دره میرملاس ۱۸ و در هومیان ۱۰ نقش است که عمدتاً به رنگ سیاه اخرایی و زرد رنگ طراحی و اجرا شده‌اند. در هومیان (هومیون)، نقشی از گوزن و شکارچی اسب سوار با تیر و کمان به صورت زیبا و کاملی وجود داشته که گذشت زمان قسمتی از سوار و اسب شکارچی را خراب کرده است. این آثار مربوط به دوره پارینه سنگی می‌باشند.
سرخ دم لری
در شرق شهر کوهدشت در دهستان خوشناموند محوطه‌ای باستانی وجود داردکه به واسطه قرمز بودن خاک دامنه کوه به سرخ دم معروف است. این سایت عظیم باستانی که دکتر اشمیت اولین باردر أن حفاری نمود نتایج مهمی را پیش روی محققان گذاشت. کشف معبدی به شیوه وسبک أشوری در این نقطه دلیل برنفوذ وتاثیر هنر أشوری بر منطقه لرستان است. در این عبادتگاه اشیاء نذری که در داخل دیواره معبدکار گذاشته بودند کشف شد، همچنین أیینه‌های برنزی (مفرغی),مهره‌های استوانه‌ای ومجسمه‌های کوچکی از مرد و زن مشاهده وکشف شد. عبادتگاهی که در این مقطع زمانی وجود داشته است متعلق به گروه‌هایی بوده که از سراسر استان در این معبد اجتماع کرده و أداب خاص دینی خود را انجام داده‌اند. اشیا مفرغی سرخ دم لری اینک زینت بخش موزه‌های ملی وشخصی دنیاست.
جاذبه‌های ديدنی
مقبره داودرش, قلعه کوه زاد , قلعه چنگیزی , قلعه گورکان , قلعه گم ور , قلعه سیله , قلعه چق , قلعه منیژه , دژ زلال انگیز , دره سرطرهان , دره غار ویزنهار , تپه های چغا سبز , تپه پیاره , تپه درکه , نقوش دره میرملاس , گنبد شاه محمد , گنبد ابوالوفا , میل خسروآباد ,
جاذبه‌های طبیعی
رود سیمره , غار برد سفید , غار بتخانه , غار میرملاس , غار عالی آباد
کوهدشت، یکی از شهرهای استان لرستان، در غرب این استان قرار گرفته است. این شهر در مختصات ۳۳٫۴۸ شمالی و ۴۸٫۳۵ شرقی و در ارتفاع ۱۱۴۷٫۸ متری از سطح دریا قرار دارد.
تاریخچه کوهدشت
تاریخ دقیق ساخت کوهدشت مشخص نیست، اما با توجه به شواهد موجود، این شهر در دوره ساسانیان ساخته شده است. کوهدشت در طول تاریخ مورد حمله و تهاجم اقوام مختلفی قرار گرفته است، اما همواره به عنوان یکی از مهمترین شهرهای ایران باقی مانده است.در دوران ساسانیان، کوهدشت به عنوان یکی از شهرهای مهم این امپراتوری محسوب می‌شد. این شهر در آن زمان به نام «کوهدشت» شناخته می‌شد. در دوران اسلامی، کوهدشت به عنوان یکی از مراکز مهم حکومت‌های مختلف ایران محسوب می‌شد. این شهر در آن زمان به نام‌های «کوهدشت» و «دوره» شناخته می‌شد. در دوران سلجوقیان، کوهدشت به عنوان پایتخت یکی از ایالات این امپراتوری انتخاب شد.در دوران صفویان، کوهدشت به عنوان یکی از مراکز مهم مذهبی ایران محسوب می‌شد. در این دوران، آرامگاه باباطاهر، یکی از شاعران و عارفان بزرگ ایران، در کوهدشت ساخته شد.در دوران قاجار، کوهدشت به عنوان یکی از مراکز مهم سیاسی و نظامی ایران محسوب می‌شد. در این دوران، قلعه کوهدشت به عنوان مقر حکومتی مورد استفاده قرار می‌گرفت.
جغرافیا
کوهدشت، یکی از شهرهای استان لرستان، در غرب این استان قرار گرفته است. این شهر در مختصات ۳۳٫۴۸ شمالی و ۴۸٫۳۵ شرقی و در ارتفاع ۱۱۴۷٫۸ متری از سطح دریا قرار دارد.کوهدشت دارای آب و هوای معتدل کوهستانی است. تابستان‌های این شهر معتدل و خشک و زمستان‌های آن سرد و برفی است.کوهدشت از شمال به شهرستان خرم‌آباد، از شمال شرقی به شهرستان دوره، از شرق به شهرستان الیگودرز، از جنوب به شهرستان پلدختر و از غرب به استان ایلام محدود میشود.
مردمشناسی کوهدشت
مردم کوهدشت را لرزبانان تشکیل می‌دهند. زبان مردم کوهدشت، لری خرم‌آبادی است.مردم کوهدشت به کشاورزی، دامداری و صنایع دستی مشغول هستند. از جمله صنایع دستی مهم کوهدشت می‌توان به قالی‌بافی، گلیم‌بافی، جاجیم‌بافی، گیوه‌بافی و سفال‌گری اشاره کرد.
اقتصاد کوهدشت
اقتصاد کوهدشت بر پایه کشاورزی، دامداری و صنایع دستی استوار است. از جمله محصولات کشاورزی مهم کوهدشت می‌توان به گندم، جو، سیب‌زمینی، انگور و زعفران اشاره کرد. از جمله محصولات دامی مهم کوهدشت می‌توان به گوشت، شیر و لبنیات اشاره کرد. از جمله صنایع دستی مهم کوهدشت می‌توان به قالی‌بافی، گلیم‌بافی، جاجیم‌بافی، گیوه‌بافی و سفال‌گری اشاره کرد.
جاذبه‌های گردشگری کوهدشت
کوهدشت دارای جاذبه‌های گردشگری متعددی است که از مهمترین آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- آرامگاه باباطاهر: این آرامگاه یکی از مهمترین اماکن مذهبی کوهدشت است که در آن آرامگاه باباطاهر، یکی از شاعران و عارفان بزرگ ایران، قرار دارد. باباطاهر در دوره ساسانیان در کوهدشت می‌زیست و از شاعران و عارفان بزرگ ایران محسوب میشود. آرامگاه باباطاهر در سال ۱۳۴۷ شمسی ساخته شد و در سال ۱۳۵۴ شمسی مورد مرمت قرار گرفت.
- قلعه کوهدشت: این قلعه یکی از مهمترین آثار تاریخی کوهدشت است که در دوره ساسانیان ساخته شده است. این قلعه بر روی کوهی بلند قرار دارد و دارای چشم‌انداز زیبایی است.
- غار کلماكره: این غار یکی از زیباترین غارهای ایران است که در ۱۵ کیلومتری کوهدشت قرار دارد. این غار دارای تالارهای متعددی است که با اشکال و نگاره‌های طبیعی زیبایی تزئین شده‌اند.