سوسن چلچراغ (سوسن سفید)

اثر طبیعی ملی سوسن سفید با مساحتی بالغ بر 6/0 هکتار در سال 1355طی مصوبه شماره 71 مورخ 6/5/55 شورایعالی محیط زیست به مجموعه مناطق تحت مدیریت سازمان پیوست.

عکس های بیشتر

موقعیت جغرافیایی

موقعیت جغرافیایی:

این اثر با 4061010 تا 4066290 عرض جغرافیایی و 392825 تا 393768 طول جغرافیایی در داماش از توابع شهرستان رودبار و در استان گیلان واقع گردیده است.

ویژگیهای منطقه:

این اثر رویشگاه و ذخیره گاه ژنتیکی گیاه کمیاب و منحصر به فرد سوسن سفید یا سوسن چلچراغ است. این اثر در ماه خرداد دوستداران و طبیعت گردان فراوانی را به سوی خود جلب مینماید. از گونه های مهم گیاهی میتوان از آقطی؛ گزنه؛ بنفشه؛ سرخس؛ گل قاصد؛ شبدر وحشی و سرخ ولیک نام برد. نام برد. در میان انواع سوسن ، معروف ترین آن ها نزد ایرانیان سوسن سفید Lilium candidum یا سوسن آزاد است که به نام سوسن ده زبان یا سوسن گل دراز نیز شناخته شده است . هر چند که به نظر می رسد که گاه به خاطر فراوانی و تشابه گل زنبق (زنبک یا چمبک ) با سوسن سپید ، زنبق سفید از تیره Iridaceae را نیز بجای سوسن آزاد یا سوسن سپید از تیره Liliaceae گرفته و به کار برده اند و یا سوسن زرد را نیز سوسن رشتی یا زنبق رشتی نیز نامیده اند . با این همه یکی از گونه های نادر گل سوسن که بومی برخی مناطق شمالی ایران زمین است ، سوسن چلچراغ نام گرفته است

تیره: لی لیوم Lilium

نام علمی Lilium ledebouri

نام بومی و ملی : سوسن چلچراغ

چرایی نام نهادن : از آنجا که شکوفه‌های این گل با رنگ سفید به صورت واژگون باز می شوند نام سوسن چلچراغی به خود گرفته است.انتهای گلبرگ های آن پوشیده از دانه‌های برجسته و پرچم های آن بسیار بلند است.

· درازا : نزدیک به یک متر

گل دهی: خرداد ماه و اوایل تیرماه

رویشگاه بومی : این گیاه به طور خودرو در دو نقطه از جهان می روید :

داماش از توابع جیرنده عمارلو در استان گیلان 2- لنکران در جمهوری آذربایجان

در سال ۱۳۵۴ خورشیدی گياه شناسى به نام « لدربورى » ‏Lederbouri‏ در منطقه ‏داماش موفق به شناسايى اين گونه نادر شد و پس از آن ‏‏« سوسن چلچراغ » مورد توجه قرار گرفت. ‏ سوسن چلچراغ به غير از روستاى كوچک داماش در‎ ‎منطقه رودبار در بخش عمارلو و منطقه لنكران ‏جمهورى آذربايجان در هيچ كجاى جهان يافت نشده است؛ پس از معرفى ‏اين گل به دولت ايران در همان زمان از سوى شوراى عالى محيط زيست ‏در زمره آثار زيست محيطى ملى كشور به ثبت رسيد و طى اين سال ها ‏رويشگاه سوسن چلچراغ در روستاى داماش به مساحت ۴ هكتار تحت ‏حفاظت قرار گرفته است.‏‏ زمان ‏رويش اين گل در‎ ‎خردادماه و اوايل تيرماه است كه به صورت گلي با ‏قامت بلند به شكل واژگون شكفته ‎می شودو از همین روی سوسن چلچراغ نام گرفته است. اين گل با‎ ‎رنگی سفيد باز ‏شده و انتهای گلبرگ هاي آن پوشيده از دانه های برجسته و پرچم های‎ آن بسيار بلند است.سوسن چلچراغ به دليل اين همه زيبايي و ارزش، از سال 1355 رسما‏‎ ‎توسط سازمان حفاظت محيط زيست مورد حفاظت قرار گرفت و در ‏فهرست آثار ملي طبيعي كشور‎ ‎ثبت شده است. با توجه به نادر بودن اين گل ملی ‏ثبت شده در فهرست ميراث طبيعي، سازمان محيط‎ ‎زيست اطراف رویشگاه طبیعی سوسن چلچراغ را محصور نموده و اعلام کرده است که هر گونه بهره برداري از آنجا تنها ‏با مجوز رسمي از‎ ‎دفتر نظارت و بازرسي سازمان محيط زيست كشور ‏ممكن خواهد بود.با این همه به ‏دليل بي توجهي مسئولان اين گل در معرض انقراض‎ ‎كامل قرار گرفته ‏است و گفته می شود كه به دليل ناياب بودن گل چلچراغ در دنيا، مورد‎ ‎توجه بسياری از سودجويان بوده و گروه هايی با عنوان پژوهشگر نسبت ‏به جمع آوری و‎ ‎انتقال آن به خارج از کشور اقدام می كنند. اين در حالی است كه تاكنون ‏سازمان حفاظت محيط زيست نسبت‎ ‎به جلوگيری از اين امر، اقدام قابل ‏توجهی به عمل نياورده است و روند نابودی‎ ‎گونه های گياهی ارزشمند در ‏كشور هر روز ابعاد گسترده تری به خود می گيرد و‎ ‎ تنوع زیستی را در ایران با خطر نابودی رو به رو كرده است‎.‎- اوستا ( کهن ترین سرود های ایرانیان ) ، گزارش : دکتر جلیل دوستخواه ، ناشر : مروارید ، تهران ، 1375- بندهش هندی ، متنی به زبان پارسی میانه ( پهلوی ساسانی )،ترجمه رقیه بهزادی، موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی ، تهران ، 1368- گل و گیاه در هزار سال شعر فارسی ، دکتر بهرام گرامی ، نشر سخن ،تهران ، 1386- پزشکی در ایران باستان ، دکتر موبد سهراب خدابخشی ، ناشر : فروهر ، تهران ، 1376- گاهشماری و جشن های ایران باستان ، هاشم رضی ، ناشر : بهجت ، تهران ، 1380- فرهنگ نام های گیاهان ایران ، دکتر مظفریان ، فرهنگ معاصر ، تهران ، 1375.

سوسن چلچراغ، یکی از نادرترین گونه‌های گیاهی ایران است که تنها در دو نقطه از جهان، یکی در دامنه‌های کوه‌های البرز در استان گیلان و دیگری در کشور آذربایجان، می‌روید.

زیستگاه سوسن چلچراغ

سوسن چلچراغ، در ارتفاعات بین ۱۷۵۰ تا ۲۰۰۰ متری از سطح دریا، در دامنه‌های کوه‌های البرز، در شهرستان رودبار استان گیلان، می‌روید. این گیاه، در منطقه‌ای به نام داماش، در بخش عمارلو شهرستان رودبار، می‌روید.

زمان گلدهی سوسن چلچراغ

سوسن چلچراغ، تنها سالی یک بار، در ماه‌های خرداد و تیر، گل می‌دهد. این گل، به دلیل گل‌دهی کوتاه مدتش، به سوسن چلچراغ معروف شده است.

ویژگی‌های سوسن چلچراغ

سوسن چلچراغ، یک گیاه علفی است که ارتفاع آن به ۵۰ تا ۱۵۰ سانتی‌متر می‌رسد. این گیاه، دارای پیاز بزرگ و سفید رنگی است. برگ‌های سوسن چلچراغ، به رنگ سبز تیره و بیضی شکل هستند. گل‌های سوسن چلچراغ، به رنگ سفید و به صورت خوشه‌ای هستند.

اهمیت سوسن چلچراغ

سوسن چلچراغ، به دلیل زیبایی و نادر بودنش، یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری استان گیلان است. این گیاه، همچنین، از اهمیت زیست‌محیطی بالایی برخوردار است.

راه‌های دسترسی به سوسن چلچراغ

برای دسترسی به سوسن چلچراغ، می‌توانید از وسایل نقلیه عمومی یا شخصی استفاده کنید.اگر از وسایل نقلیه عمومی استفاده می‌کنید، می‌توانید با اتوبوس یا تاکسی به شهر رودبار بروید. اگر از وسایل نقلیه شخصی استفاده می‌کنید، می‌توانید از طریق جاده رشت به رودبار به شهر رودبار بروید.پس از رسیدن به شهر رودبار، باید به سمت بخش عمارلو حرکت کنید. در بخش عمارلو، باید به روستای داماش بروید.روستای داماش، در حدود ۲۵ کیلومتری شهر رودبار قرار دارد. برای رسیدن به روستای داماش، می‌توانید از وسایل نقلیه عمومی یا شخصی استفاده کنید.پس از رسیدن به روستای داماش، باید از طریق جاده‌ای خاکی، به سمت منطقه‌ای به نام چلچراغ حرکت کنید. در این منطقه، سوسن چلچراغ‌ها در حال گلدهی هستند.سوسن چلچراغ، یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری استان گیلان است. این گیاه، به دلیل زیبایی و نادر بودنش، مورد توجه بسیاری از گردشگران قرار می‌گیرد.

آدرس بر روی نقشه

پست بعدی پست قبلی

سوسن چلچراغ (سوسن سفید)