بناهای تاریخی چالوس
بناهای تاریخی در چالوس
عکس های بیشتر
بناهای تاریخی در چالوس
کاخ ملکه مادر (کاخ مادر شاه)
این کاخ، از بناهای دوره پهلوی دوم است؛ که در مجاورت شهر چالوس در روستای مازو پشته، ابتدای جاده زواتو در ابتدای کمربندی نمک آبرود، در کنار جنگل بنا شده است. ابن کاخ در دو طیقه بنا شده است و برای اقامت موقت مادر محمدرضا شاه پهلوی تاج‌الملوک آیرُملو (همسر دوم رضا شاه)، در مدتی که محمدرضا پهلوی در رامسربه سر می برد، به دستور وی و توسط بنیاد پهلوی و تحت نظر اسدالله علم، بنا شد. (این کاخ معماری خاص و زیبایی دارد، که در زمینی به مساحت ۵۰۰۰۰ متر مربع ساخته شده است.) کاخ مادر که یک دارایی ملی است، توسط بنیاد شهید در یک مزایده صوری به مالک خصوصی واگذار گشته و برای استفاده از زمین آن به حال خود رها گشته است و در حال خراب شدن است
کاخ چای‌خوران
کاخ چای‌خوران در ورودی جنوبی شهر چالوس از مسیر کندوان و در فاصله 6 کیلومتری شهر چالوس در مجاورت جاده و محور ارتباطی چالوس به تهران قرار دارد. این بنا در اوایل دوران پهلوی ساخته شده و نمای داخلی و خارجی آن دارای تزیینات گچ‌بری و کاشی‌کاری بسیار زیباست. برخلاف سایر کاخ‌ها این کاخ بسیار ساده و بی‌پیرایه است و همانطور که از نامش مشخص می‌گردد، به منظور استراحت موقت و کوتاه مدت به‌کار می‌رفته است.
استراحتگاه رضاخانی
این عمارت که در آبادی ولی آباد، محور کندوان و در کنار جاده به عنوان اقامتگاه موقت رضاخان بنا شده بود. بنایی است کوچک از یک طبقه با زیرزمین، ایوان آن دارای ستون‌های مدور با پایه ستون و سرستون‌های بسیار ظریف و پرکار می‌باشد و بام بنا به صورت شیروانی است…
بنای نهارخوران کندوان
این اثر که در فاصله چهل کیلومتری محور چالوس ـ کرج و در محلی به نام دزبن و در کنار رودخانه چالوس قرار گرفته، متعلق به دوره پهلوی اول می‌باشد
هتل بنیاد پهلوی
هتل بنیاد پهلوی، در ضلع شرقی میدان معلم شهر چالوس قرار گرفته است. این بنا، در دوره پهلوی اول بعنوان هتل در دو طبقه و زیرزمین، در امتداد شمالی و جنوبی احداث گردیده و بعد از انقلاب به سپاه پاسداران واگذار شد و هم اکنون بعنوان درمانگاه تخصصی امام رضا، بهره برداری می‌شود
عمارت شاه چشمه
این عمارت، که در حاشیه غربی جاده چالوس به کرج و در فاصله ۴ کیلومتری کمربندی چالوس به نوشهر، واقع شده؛ از بناهای دوره پهلوی اول می‌باشد و به دلیل وجود چشمه‌ای به نام شاه چشمه، در نزدیک آن به این نام مشهور شده است
مجموعه بناهای دیوانی کلاردشت
پهلوی اول، به موجب سفرهای متعددی که به کلاردشت داشت؛ بنای یک کاخ و ۱۵ ساختمان بزرگ دولتی را در دستور کار خود قرارداد. برخی از این بناها که هم اکنون در جانب شمالی خیابان پاسداران واقع هستند، شامل اداره‌های دخانیات، منابع طبیعی، کانون فرهنگی، شهرداری، نیروی انتظامی و سرم سازی می‌باشد
کاخ اجابیت چالوس
این قصر، که بر روی تپه‌ای مشرف به دشت کلار و در محله اجابیت واقع در دو کیلومتری شهر کلاردشت واقع شده است؛ از بناهای دوره پهلوی است؛ که در سال ۱۳۱۸ ش بنا شد. بنایی است دو طبقه در محوطه‌ای بزرگ و محصور و بام آن بصورت شیروانی می‌باشد. این بنا، زمانی به عنوان موزه بهره برداری میشده است و هم اکنون در اختیار نهاد ریاست جمهوری می‌باشد و داخل آن نیز دارای اشیا و لوسترهای زیبا و نفیس است
کاروانسرای سنگی پای قله کندوان
این بنا، که در فاصله ۲۰۰ متری شمال تونل کندوان؛ قرار گرفته است. از نوع کاروانسراهای کوهستانی است. شکل کلی بنا به صورت چهارضلعی در ابعاد ۹*۲۲متر در امتداد شمالی ـ جنوبی است و از دو ردیف طولی حجرات گنبددار، متشکل گشته است. امروزه ۵ گنبد بخش شرقی کاروانسرا باقی مانده‌است، که همگی در قسمت فوقانی دارای نورگیر می‌باشند. هر گنبد، بر روی ۴ طاق استوار است؛ گنبدهای این بنا از نوع کلنبه‌ای هستند.
در ارتفاعات ۲۷۰۰ متری کندوان و در فاصله ۹۰ کیلومتری جنوب چالوس، تونلی به طول۱۸۸۳٫۸ متر در مسیر جاده چالوس ـ کرج حفر شده‌است. ساخت تونل در سال ۱۳۱۴هـ.ش شروع و در سال ۱۳۱۸ به پایان رسید، عرض تونل ۵ متر بود و به علت عرض کم سال‌ها به صورت یک طرفه ماستفاده میشد؛ تا اینکه در چند سال گذشته اقدام به عریض نموندن آن کردند و سرانجام در سال ۱۳۸۰ این کار به پایان رسید و تونل جهت تردد دو طرفه بهره‌برداری شد…
کاروانسرای سر قله کندوان
باقیمانده این کاروانسرای سنگی، در قسمت پایانی جنوب مازندران و در سر قله کندوان واقع است؛ این ساختمان به روش ۴ ضلعی و با ابعاد ۱۴*۱۶ متر بنا شده‌است. براساس شواهد موجود، سقف کاروانسرا به شکل گنبدی بوده‌است.
دبستان پروین اعتصامی
این بنا، که در ضلع شمالی خیابان امام قرار گرفته است. در سال ۱۳۱۲ خورشیدی همزمان با احداث کارخانه حریربافی، به عنوان رستوران کارخانه ساخته شد و در سال‌های ۱۳۲۰ تا ۱۳۲۴ هـ.ش، مرکز فرماندهی نیروهای ارتش شوروی سابق بود. پس از خروج متفقین، از سال ۱۳۲۵ تاکنون این ساختمان، با نام دبیرستان شاپور و پس از مدتی تحت نام دبستان پروین اعتصامی مورد بهره برداری آموزشی قرار گرفت. (بنای مدرسه، از یک طبقه و زیرزمین تشکیل شده‌است و ورودی آن در جهت جنوبی و دارای سردر تزئینی می‌باشد
پل فلزی
این پل، که در مرکز شهر و بر فراز رود چالوس واقع است، بنای آن در سال ۱۳۱۱هـ.ش شروع و در سال ۱۳۱۲ مورد بهره‌برداری قرار گرفت. طول پل ۲۰۰ متر و عرض گذرگاه باجان پناه ۶٫۵ متر می‌باشد. قسمت فلزی آن دارای یک چشمه، به طول ۶۸٫۵متر است و در سو به دو دهانه طاق می‌رسد. اتصالات فلزی تماما پرچ کاری و به گونه تزئینی می‌باشد. دو طرف پل به صورت پایه چراغ‌ها و مجسمه شیرهای سیمانی مزین گشته است
راه سنگ فرش
این راه که از آن به عنوان راه ناصرالدین شاهی ذکر می‌کنند. ۳ متر عرض دارد و از سنگ‌های چیده شده در کنار هم ایجاد شده است و اکنون در برخی از نقاط جنوب شهر چالوس، نظیر سینوا و مازی پشته، می‌توان این راه را دید. گویا این راه چالوس را به منظریه شمیران متصل می‌نموده‌است.
پل زغال
این پل، در ۱۸ کیلومتری جاده کندوان و بین راه چالوس به مرزن آباد و بر روی رود چالوس ایجاد شده‌است. (تاریخ ساخت آن به استناد کتیبه موجود در بدنه پل به سال ۱۳۱۷ هـ.ش است. این پل، ۶٫۲ متر عرض و ۳۸٫۵ متر طول دارد و طول دهانه آن نیز ۲۰ متر است.
تونل سنگی چالوس
این دروازه، یا به عبارتی تونل سنگی، در مسیر راه ناصرالدین شاهی کندوان و در صخره‌های بالادست هفت برادران روستای ولی آباد، از توابع دهستان کوهستان کلاردشت قرار گرفته است.مسیر دروازه شرقیـغربی و به عرض متوسط ۳٫۸ و ارتفاع ۴٫۷و طول ۸ متر می‌باشد. کتیبه‌ای در ورودی غربی آن بدین شرح وجود دارد «در زمانی این راه اختتام یافت، که جناب جلالتماب عزیزخان، سردار کل قشون محروسه ایران بود و جناب انوشیروان خان اعتضادالدوله حاکم مازندران» سازندگان راه ناصری مهندسان اتریشی و در راس آنها موسیو کاستکر بود. (این راه که در سال ۱۲۸۵هـ.ق توسط ناصرالدین شاه افتتاح گشت، تهران را به چالوس مرتبط می‌کرد و شاخه فرعی آن نیز به کلاردشت می‌رسید.
