معرفی جزیره ابوموسی
جزیره ابوموسی یا بوموسو جزیره‌ای در جنوب خلیج فارس و جز استان هرمزگان ایران است. این جزیره یکی از جزایر سه‌گانه ایران است که امارات متحده عربی ادعای مالکیت آن را دارد.
عکس های بیشتر
جزیره ابوموسی یا بوموسو جزیره‌ای در جنوب خلیج فارس و جز استان هرمزگان ایران است. این جزیره یکی از جزایر سه‌گانه ایران است که امارات متحده عربی ادعای مالکیت آن را دارد. مساحت این جزیره که در ۲۶ درجهٔ خط عرض شمالی و در ۵۵ درجهٔ خط طول شرقی واقع شده‌است، در حدود ۲۵ کیلومتر مربع می‌باشد.فاصله میان این جزیره و جزایر تنب به دلیل عمق مناسب آب، تنها مسیر قابل کشتیرانی برای نفتکش‌های بزرگ است.
مالکیت جزیره
حاکمیت ایران بر جزایر ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک ریشه در دورهٔ امپراتوری‌های عیلامی، ماد، هخامنشی، اشکانی و ساسانی دارد. در این دوران نظم و امنیت ایرانی (persianpax) بر سراسر این پهنه آبی خلیج فارس و جزایر آن حکم‌فرما بود. جزایر سه‌گانه در سال ۱۹۰۸ به طور کامل تحت اشغال بریتانیا به عنوان قیم رسمی امارات متصالحه در آمد اما تا سال ۱۹۷۱ هیچ‌کدام از دولت‌های ایران این اشغال را قبول نداشته و ابوموسی به همراه تنب بزرگ و کوچک در تقسیمات کشوری ایران قرار داشتند.در سال ۱۹۷۱ میلادی پس از توافق ایران و بریتانیا و پیش از خروج نیروهای نظامی انگلیس از منطقه و تأسیس کشور امارات متحده عربی، ابوموسی به همراه تنب بزرگ و تنب کوچک پس از نزدیک به ۷۰ سال شکایتهای مداوم دولت ایران علیه اشغالگری انگلیس سرانجام به ایران بازگردانده شد. طبق این یادداشت تفاهم ارتش ایران در این جزیره نیرو مستقر کرد و به شارجه اجازه داده شد که یک پاسگاه پلیس محلی در آنجا داشته باشد. این موافقتنامه منابع انرژی جزیره را بین دو امضا کننده تقسیم کرد.در سال ۱۹۹۲ و پس از خاتمهٔ جنگ خلیج فارس امارات متحدهٔ عربی بر خلاف نظر شیخ شارجه و تفاهم‌نامهٔ ۱۹۷۱ شارجه با ایران در خصوص ابوموسی، اقدام به طرح ادعاهای مالکیت بر جزایر سه‌گانه کرد. این اقدام واکنش دولت ایران را برانگیخت.نقشه‌ای از سال ۱۲۷۱ که ابوموسی را بخشی از ایران نشان می‌دهد. دو خط‌چین موازی خطوط تلگراف دریایی هستند.شورای عالی امنیت ملی ایران با صدور بیانیه‌ای هشت ماده‌ای بر حق حاکمیت بی چون و چرای ایران بر جزایر تأکید کرد. در بند هفتم این بیانیه آمده‌است: «طرح ادعاهای تاریخی در مورد سرزمین‌های ایران، اگرچه همواره به نفع ایران است، ما آن را به هیچ وجه به مصلحت امنیت منطقه نمی‌دانیم و تجربه ادعاهای مشابه از سوی عراق درس عبرتی در این زمینه‌است».اکبر هاشمی رفسنجانی در خطبه‌های نماز جمعه ۲۵ دسامبر ۱۹۹۲ خطاب به شورای همکاری حاشیه خلیج پارس و همپیمانان غربی آنان گفت: برای جداسازی جزایر سه‌گانه از ایران باید از دریای خون گذشت. بسیاری از مورخان و جغرافی نویسان متقدم اسلامی، مانند طبری، مسعودی، ابن حوقل، یعقوبی، مقدسی، همه جزایر خلیج فارس را متعلق به ایران دانسته‌اند. بنا بر نوشته حمداللّه مستوفی در نزهه القلوب جزیره‌های واقع در دریای عمان و دریای پارس، از جمله تنب بزرگ و تنب کوچک، به ایران تعلق دارند.
تاریخچه نام جزیره
استقبال شیخ محمد القاسمی، حاکم شارجه از دریابُد فرج‌الله رسایی و دیگر فرماندهان نیروی دریایی ایران در ناو آرتمیز در روز بازگشت جزایر تنب و ابوموسی به ایران- آذر ۱۳۵۰/۱۹۷۱.این جزیره در اسناد تاریخی و نقشه‌ها با نام بوموو(BoumOuw) بوم یعنی "جا، مکان"+ "اوو"(Aouw) یعنی آب (معرب آن بومف) روی هم یعنی مکان آب و با نام گپ سبزو (به معنای جای سبز) و بوم سوز یا بوموسو BoumSou. ثبت شده (بوم به معنی مکان است و «سو» چند معنی دارد سو Souw را اگر مخفف سووز Souwz بدانیم نام یک نوع سبزی و نام یک نوع بوته سبز خارداراست (سوو، خار و گون) و بطور کلی نیز سووز souwz در زبان فارسی کهن معنی سبز می‌دهد و در مجموع می‌توان آن را به معنای مکان سبزنامید). نام ابوموسی یک نام جدید می‌باشدو سابقه آن به حدود بیشتر از یکصد سال قبل برمی گردد که یکی از ساکنان بنام ابوموسی این نام را بجای بوموسو BoumSou رایج ساخت.بعضی سوز را کوتاه شده سوزان به معنی داغ گرفته‌اند که درست نیست. زیرا سوز و سبزو دقیقاً هنوز هم در گویش محلی معنی سبز می‌دهد واین جزیره در مقایسه با صحرای عربی جزیره‌ای سبز است؛ و حتی گرمای آن نیز به مراتب کمتر از صحرا است؛ و معتدل‌ترین هوا در خلیج فارس را دارد.نام ابوموسی در نقشه‌ها، کتب تاریخی و جغرافیای قدیم و جدید کشورها دبده می‌شود. به طور نمونه در نقشه‌ای که در سال ۱۹۶۷ توسط دولت شوروی سابق چاپ گردید، نام ایرانی بوموسی برای این جزیره به کار رفته است. نام بوموسی برگرفته از نام یکی از سرداران کریم خان است که پس از حضور در این جزیره نام خود را بر آن نهاده است. انگلیسی‌ها پس از نفوذ در خلیج فارس به منظور کنار گذاشتن عناصر ایرانی از این جزیره عنوان جعلی ابوموسی را برای جزیره به کار بردند.
جمعیت
جمعیت ابوموسی، در سال ۱۳۹۰ برابر با ۲۱۳۱ نفر بوده‌است.تعداد اندکی از این ساکنان شهروندان امارات هستند.
جغرافیای جزیره
«جزیره ابوموسی» جنوبی‌ترین جزیره ایرانی آب‌های خلیج فارس است. این جزیره در ۲۲۲ کیلومتری بندرعباس و هم چنین در ۷۵ کیلومتری بندر لنگه، در ۶۰ کیلومتری شمال امارت شارجه در امارات متحده عربی واقع شده‌است؛ و ۱۶۰ کیلومتر از تنگه هرمز فاصله دارد. جزیره ابوموسی یکی از چهارده جزیره استان هرمزگان است که بیشترین فاصله از سواحل ایرانی خلیج فارس را دارد و طول و عرض آن درحدود ۵ / ۴ کیلومتر است. شهر ابوموسی مرکز جزیره ابوموسی می‌باشد. ارتفاع آن از سطح دریا ۴۶ متر می‌باشد.وسعت شهرستان ابوموسی ۶۸٫۸ کیلومتر مربع است که مشتمل بر جزایر ابوموسی (با ۱۲ کیلومتر مربع)، جزیره تنب بزرگ (با ۱۰٫۳ کیلومتر مربع) تنب کوچک (با ۱٫۵ کیلومتر مربع)، سیری (با ۱۷٫۳ کیلومتر مربع)، فرور بزرگ (با ۲۶٫۲ کیلومتر مربع) و فرور کوچک (با ۱٫۵ کیلومتر مربع) می‌باشد.جزیره ابوموسی آب و هوای مرطوب و گرم‌تری دارد. این جزیره فاقد آب و اراضی مناسب کشاورزی است، ولی کشت و زرع محدودی در آن صورت می‌گیرد و بیشتر مردم بومی محل به صید ماهی اشتغال دارند. این جزیره از خوش‌آب‌وهواترین مناطق خلیج فارس است و انواع گیاهان و جانوران دریایی در ساحل آن به چشم می‌خورد.ناهمواری‌های خاک جزیره ابوموسی به سوی شمال افزایش میابد و سرانجام به بلندترین نقطه جزیره به نام کوه حلوا که نزدیک به ۱۱۰ متر ارتفاع دارد می‌رسد.
امکانات جزیره
تأسیسات جزیره شامل یک باند فرودگاه و هلی‌کوپتر، یک موج شکن و اسکله برای پهلوگیری کشتی‌های ماهیگیری و نظامی، اسکله هاورکرفت، کارخانه آب‌شیرین‌کن، سینمای روباز، دانشگاه پیام نور از سال ۱۳۸۶، مدرسه، مخابرات و ... می‌باشد.
اهمیت جزیره
این جزیره یکی از نقاط مهم استراتژیک خلیج فارس محسوب شده و خط زنجیره خط دفاعی اول ایران در تنگه هرمز قرار دارد. جزیره ابوموسی یکی از مراکز صدور نفت خام کشور است که با ظرفیتی قابل توجه فعالیت می‌کند. بوموسی به همراه تنب برگ و کوچک اهمیت راهبردی بالایی دارند و مالکیت ایران بر بخش قابل ملاحظه‌ای از جنوب خلیج فارس و به ویژه تسلط ایران بر تنگه هرمز را تضمین می‌کنند. علاوه بر آن به دلیل عمق مناسب تنها معبر حیاتی عبور نفتکش‌ها و کشتی‌های بزرگ جنگی در محدوده این جزایر قرار دارد.
ساحل بکر ابوموسی
ساحل سفید رنگ و آبی و پرنده های مهاجر جزیره شاید به گفته کسانی که به دنبال آرامش اند جای مناسبی باشد اما افسون جزیره تنها سکوت و آرامش آن نیست بلکه گونه هایی از حیات وحش نیز جزو جاذبه‌های این جزیره محسوب می شوند. بر اساس یافته های اداره محیط زیست استان هرمزگان سواحل ماسه ای این جزیره محل تخم گذاری لاک پشتان دریایی است. در بخش دیگری از جزیره نیز صخره ای وجود دارد که پرستوهای دریایی پشت تیره و گونه سفید بر روی آن تخمگذاری می کنند. در تنب بزرگ خارپشت بیابانی وجود دارد و در تنب کوچک گزارشهایی از تخمگذاری پرنده نوک سرخ دریایی در حدود 80 سال رسیده است.شفافیت آب خلیج فارس در ساحل ابوموسی هم به حدی است که ماهی های آکواریومی و مرجان های آن نیز از کنار ساحل و موج شکن ها به طور واضح دیده می شوند و این خود جاذبه دیگر جزیره به شمار می آید.جزیره، پستاندارانی از جمله خرگوش، خدنگ بزرگ و پرنده های مهاجر زیادی دارد.
جزیره ابوموسی، جزیره‌ای ایرانی واقع در خلیج فارس است. این جزیره در فاصله حدوداً ۲۲۲ کیلومتری (۱۴۰ مایلی) از بندرعباس، مرکز استان هرمزگان، قرار دارد.
جزیره ابوموسی، دارای مساحت ۲۵ کیلومتر مربع است. این جزیره، از کوه‌های آتشفشانی مخروطی شکل تشکیل شده است و بلندترین نقطه آن ۱۱۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد.
جزیره ابوموسی، دارای آب و هوای گرم و مرطوب است. تابستان‌های این جزیره، بسیار گرم و مرطوب است و زمستان‌های آن، نسبتاً معتدل است.
تاریخچه جزیره ابوموسی
قدمت جزیره ابوموسی به دوران پیش از اسلام می‌رسد. در دوران ساسانیان، این جزیره، به عنوان یکی از مراکز مهم تجاری و نظامی ایران بود. در دوران اسلامی، این جزیره، به عنوان یکی از مراکز مهم صید مروارید ایران بود.در دوران ساسانیان، ابوموسی، یکی از مراکز مهم تجاری و نظامی ایران بود. در این دوران، ابوموسی، به عنوان یکی از مراکز مهم صادرات مروارید ایران نیز شناخته می‌شد. در دوران اسلامی، ابوموسی، همچنان به عنوان یکی از مراکز مهم تجاری ایران بود. در دوران اسلامی، ابوموسی، به عنوان یکی از مراکز مهم صید مروارید ایران نیز شناخته می‌شد.در دوران معاصر، ابوموسی، به عنوان یکی از مناطق مهم گردشگری ایران شناخته می‌شود. این جزیره، به دلیل موقعیت استراتژیک خود، به عنوان یکی از مقاصد گردشگری محبوب در ایران شناخته می‌شود.
جاذبه‌های گردشگری جزیره ابوموسی
جزیره ابوموسی، دارای جاذبه‌های گردشگری متعددی است که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سواحل زیبا: جزیره ابوموسی، دارای سواحلی زیبا و بکر است. این سواحل، مکانی مناسب برای شنا، آفتاب گرفتن و ماهیگیری است.
- صخره‌های مرجانی: جزیره ابوموسی، دارای صخره‌های مرجانی زیبایی است. این صخره‌ها، زیستگاه انواع مختلف ماهی‌ها و جانوران دریایی است.
- پرندگان و جانوران دریایی: جزیره ابوموسی، به عنوان زیستگاه انواع مختلف پرندگان و جانوران دریایی شناخته می‌شود.
- زیبایی‌های طبیعی: جزیره ابوموسی، دارای زیبایی‌های طبیعی متعددی است که از جمله آنها می‌توان به کوه‌های ابوموسی، جنگل‌های حرا و آب‌های زلال خلیج فارس اشاره کرد.
مواردی که می‌توان در سفر به جزیره ابوموسی انجام داد
- شنا و آفتاب گرفتن در سواحل زیبا: جزیره ابوموسی، دارای سواحلی زیبا و بکر است. این سواحل، مکانی مناسب برای شنا، آفتاب گرفتن و ماهیگیری است.
- غواصی و تماشای صخره‌های مرجانی: جزیره ابوموسی، دارای صخره‌های مرجانی زیبایی است. این صخره‌ها، زیستگاه انواع مختلف ماهی‌ها و جانوران دریایی است.
- گشت و گذار در طبیعت: جزیره ابوموسی، دارای زیبایی‌های طبیعی متعددی است که از جمله آنها می‌توان به کوه‌های ابوموسی، جنگل‌های حرا و آب‌های زلال خلیج فارس اشاره کرد.
جزیره ابوموسی، جزیره‌ای زیبا و جذاب است که می‌تواند مقصدی مناسب برای گردشگران باشد. این جزیره، دارای سواحل زیبا، صخره‌های مرجانی و جاذبه‌های طبیعی متعدد است.
حقایق جالب در مورد جزیره ابوموسی
- جزیره ابوموسی، یکی از غنی‌ترین مناطق مرجانی در خلیج فارس است.
- جزیره ابوموسی، زیستگاه انواع مختلف پرندگان و جانوران دریایی است.
- جزیره ابوموسی، دارای آثار تاریخی متعددی است که قدمت آنها به دوران پیش از اسلام می‌رسد.
وضعیت حقوقی جزیره ابوموسی
جزیره ابوموسی، یکی از جزایر مهم خلیج فارس است که در نزدیکی مرز ایران و امارات متحده عربی واقع شده است. این جزیره، از لحاظ حقوقی، مورد مناقشه میان ایران و امارات متحده عربی است.