معرفی شهر رودان
رودان با مساحتی حدود ۳۰۴۴.۵ کیلومترمربع، در فاصله ۱۰۰ کیلومتری بندرعباس قراردارد. شهر رودان مرکز این شهرستان در ۲۷ درجه و ۲۷ دقیقه عرض شمالی و ۵۷ درجه و ۱۱ دقیقه طول شرقی واقع شده و ارتفاع آن ازسطح دریا حدود ۱۹۰ متر است.
عکس های بیشتر
شهرستان رودان از شهرستان‌های استان هرمزگان در جنوب ایران است. و مرکز آن شهر رودان (دهبارز) است.
جمعیت
رودان با مساحتی حدود ۳۰۴۴.۵ کیلومترمربع، در فاصله ۱۰۰ کیلومتری بندرعباس قراردارد. شهر رودان مرکز این شهرستان در ۲۷ درجه و ۲۷ دقیقه عرض شمالی و ۵۷ درجه و ۱۱ دقیقه طول شرقی واقع شده و ارتفاع آن ازسطح دریا حدود ۱۹۰ متر است. شهرستان رودان از شمال به حاجی آباد، از شمال شرقی به فاریاب (گلاشکرد)، از شرق به کهنوج و منوجان، از جنوب شرقی و جنوب به میناب و از غرب به بندرعباس محدود میشود.رودان در قدیم به نام «رودکان» معروف بوده و وجه تسمیه آن، وجود رودخانه‌های متعدد و پرآب است. آب و هوای این منطقه گرم وخشک است و زمستانی معتدل و تابستانی گرم دارد. براساس آمارسال ۱۳۹۰ جمعیت آن ۱۱۸۵۴۷ نفراست. شهر رودان با ۳۳۲۸۵ نفر جمعیت پس از بندرعباس و میناب سومین شهر پر جمعیت استان است.
عوارض طبیعی
شهرستان رودان از نظر توپو گرافی و عوارض جغرافیایی از دو قسمت جلگه ای و کوهستانی تشکیل شده است. قسمت جلگه ای و هموار که بیشتر مناطق مرکزی و جنوبی را در بر می گیرد. اراضی این منطقه غالباً مسطح و بین ۱۵۰ تا ۷۰۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارند. رودهای جغین و رودان شعبات اصلی رودخانه میناب از مرکز رودان گذشته و اراضی جلگه و دشت را آبیاری و بسترهای رسوبی و آبرفتی زیادی را ایجاد نموده که موجب گسترش کشاورزی منطقه گردیده است. ناحیه کوهستانی با ارتفاعات قابل توجه در شمال و غرب و شرق که همانند دیواری شهرستان را احاطه کرده است. بلندی های این ناحیه دنباله کوه های فارس جنوبی و کوه های پراکنده مرکزی است.
اقلیم
شهرستان رودان دارای اقلیم بسیار گرم و خشک می باشد. به همین دلیل میانگین درجه حرارت سالیانه در این شهرستان، بالاترین درجه را در سطح شهرستان های استان نشان می دهد. به دلیل خشکی هوا، میزان رطوبت نسبی این شهرستان در بین سایر شهرستان ها کمترین درصد را داراست میانگین بارش سالانه در این شهرستان ۲۵۰ میلی متر و متوسط دمای آن از ۲۷ تا ۲۸ درجه سانتی گراد در تغییر است.
منابع آب
در سال ۱۳۸۵ حجم آب های زیر زمینی در شهرستان رودان ۳۲۰۲۰۶ میلیون متر مکعب برآورد شده که از این میزان ۹۷.۹ درصد آن در بخش کشاورزی و مابقی در سایر بخش ها به مصرف رسیده است. این شهرستان دارای ۴۴۰۲ حلقه چاه عمیق و نیمه عمیق می باشد که ۲۲.۶ درصد از کل چاه های استان را شامل می شود.
صنعت
شهرستان رودان با بار جمعیتی خود و جوانان جویای کار خارج از بخش کشاورزی به شدت آسیب دیده از کاهش نزولات جوی در سال های اخیر، نیاز به تامین زمینه شغلی دارد. احداث صنایع کار بر یکی از راه حل های دراز مدت کاهش این مشکلات است که مسلماً جا نمایی بسیاری از این صنایع باید در محل های خاص و طبق ضوابط و مقررات صورت گیرد که در محل های ویژه به عنوان شهرک یا ناحیه صنعتی تدارک دیده شده است.از مهم ترین انگیزه های ایجاد نواحی و شهرک های صنعتی در شهرستان رودان می توان به رشد صنعتی و حمایت از تولید با کاهش هزینه های اولیه، شناخت و انتقال صنایع مزاحم شهری و آلاینده محیط زیست و ایجاد صنایع تبدیلی کشاورزی برای حمایت از گستره بزرگ کشاورزی و باغ داری شهرستان اشاره کرد.هدایت واحدهای جدید التاسیس و همچنین واحدهای در حال فعالیت برای استقرار در این فضای جغرافیایی از پراکنش ناسازگار در منطقه جلوگیری کرده و خود عاملی برای جذب سرمایه، اشتغال، جمعیت، نیروی انسانی متخصص و کنترل آلودگی های محیط زیست خواهد بود.
حیات وحش
وجود ارتفاعات و تپه ماهورهای شهرستان رودان شرایط زیستگاهی مناسبی ر ا برای زیست گونه های مختلف فراهم ساخته است. مهمترین حیات وحش منطقه خرس سیاه، پلنگ، جبیر، کل و بز و قوچ و میش، شغال، کفتار، گربه وحشی، گراز، انواع خفاش، خرگوش ، تشی و روباه معمولی از مهم ترین پستانداران منطقه می باشد.خرس سیاه آسیایی به عنوان یکی از کمیاب ترین و آسیب پذیر ترین گونه ها در ایران و حتی دنیا ، از گونه های مهم پستانداران استان هرمزگان به شمار می رود که از نظر اهمیت بعد از یوز پلنگ در رتبه دوم قرار دارد . این حیوان از جمله پستانداران مورد حمایت و جزء گونه های در معرض خطر انقراض است که تنها در بخش هایی از شرق استان دیده شده است . منطقه رودان یکی از زیستگاه های مهم و با اهمیت خرس سیاه در استان است . در چند سال گذشته این گونه با ارزش به کرات توسط دامداران محلی دیده شده است. خرس ها معمولاً در غارها و یا سوراخ هایی که بر اثر تخریب و روی هم قرار گرفتن سنگ های بزرگ به وجود می آید زندگی می کنند.هوبره از پرندگان در معرض خطر انقراض، انواع اردک حواصیل و بسیاری دیگر از پرندگان به صورت مهاجر در فصل پاییز و زمستان در شهرستان دیده می شوند. تیهو و کبک پرندگان غالب منطقه که در تمام فصول سال به وفور در تمام منطقه یافت می شوند. علاوه برآن پرندگانی نظیر هدهد، کبوتر چاهی ، بلبل خرما ، دیدومک، چکاوک کاکلی، شبگرد دشتی، لیکو، زنبور خور معمولی، شاه بوف، زنبور خورها ، سسک ها ، سنگ چشم ها در این منطقه دیده شده است.
مزیت‌های اقتصادی
وجود رودخانه‌های دائمی وآب شیرین متعدد، ذخایر به نسبت عظیم آب‌های زیرزمینی و دشت‌ها و جلگه‌های آبرفتی، خاک حاصلخیز و علاقه مردم به کشاورزی، همه و همه باعث شده کشاورزی دراین منطقه رشد وتوسعه زیادی داشته‌است. مهمترین محصولات کشاورزی رودان شامل خرما، مرکبات، صیفی جات و غلات است. لیمو ترش، پرتقال و نارنگی از مرکبات با ارزش این شهرستان و گوجه فرنگی، خیارسبز، هندوانه، پیاز، بادمجان و انواع سبزی‌ها از مهمترین صیفی جات منطقه هستند. وجود کارخانه‌های تولید لبنیات، سردخانه و بسته بندی محصولات کشاورزی از دیگر مزیت‌های اقتصادی منطقه‌است. وجود دانشگاه آزاد اسلامی رودان که افزایش دانش آموختگان و ورود دانشجویان شهرستان های دیگر برای تحصیل به این شهرستان را سبب شده است، می تواند مزیت دیگری باشد.
صنایع دستی
سفالگری:این صنعت دستی حرفهای مردانه‌است و انواع ظروف سفالی شامل ظرف آبخوری «جهله»، ظرف نگهداری خرما «گراشی» کوزه، آفتابه گلی، لیوان آبخوری، «برنگ» و... را با چرخ‌های سفالگری می‌سازند.
حصیربافی:حصیر بشتر توسط زنان و دختران منطقه بافته میشود. مواد اولیه آن، برگ خرما و ضایعات درخت خرما است که پس از تبدیل به نوارهای باریک، مدتی آن را در آفتاب قرار می‌دهند تا نرم شود. آن گاه محصولاتی مانند زیانداز «تک»، سینی بزرگ وگرد «سپ»، سبد دردار «کنتله»، درپوش کوزه «سرجهله»، قفس حصیری، بادبزن و... می‌سازند.
شک بافی:شک به وسیله نوعی هاون چوبی، چند قرقره مخصوص که به قالب معروف است و یک بالش کوچک پارچه‌ای تهیه میشود. بالش را روی هاون چوبی گذاشته وبا دست می‌بافند. برای تزئین لبه آستین، دوریقه، جلوسینه، لبه دامن، لباس‌های زنانه، اطراف مقنعه و سجاده نماز از آن استفاده میشود.
خوس دوزی:از انواع سوزن دوزی است که نوارهای نقره‌ای باریک روی پارچه توری ریز بافت دوخته میشود و برای ترئین مقنعه، دستارو... به کارمی رود.
بادله دوزی:بادله دوزی یا تلی بافی ازبافتن چند نوع زری به یکدیگر شکل می‌گیرد. ازبادله‌ای که به کمک نوارهایی به پهنای ۱۵ سانتی متر تولید میشود، برای تزئین لبه شلوارهای زنانه استفاده میشود.
سوزن دوزی:پس ازانتخاب پارچه مناسب در قطع و اندازه‌های مختلف، طرح کلی سوزن دوزی را روی آن دوخته و سپس به پرکردن فواصلی که در طرح مشخص شده‌است می‌پردازند.
غذاهای محلی
به دلیل شرایط خاص آب وهوایی و خصوصیات اقلیمی، غذاهای محلی رودان بسیار متنوع است.
غذاهایی که با گوشت درست میکنند (گوشت مرغ، ماهی، گوسفند ومیگو):قلیه ماهی، ماهی برشته، مهیاوه، سوراغ، هواری، کاتخ (آبگوشت) قبولی، دوپیازه، هوگرمو، کباب آردی، نیمرو، هوجشن، دالک گندم، قلیه بادمجان، خورش سبزی، فسنجان، دم کش ماهی، تاس کباب، کوکوماهی، کتلت، کوفته و...
غذاهایی که از حبوبات وخرما درست میکنند:رنگینه، چنگال، کلمبا، مقلک، جلابی، کنگ شانه زده، کنگ سه روزه، اشکوته، کنگ جوشانده، خرماشیره، خرمالکی، خرما مالیده، کپنگ، سیسوک، جازگ، آش گندم.
شیرینی:رنگینه، حلوا شیره، حلوا تخم مرغ، حلواسورای، فرنی، کدلمه، مالوکی، نان خرمایی، کلوچه بلوچی، ترک، حلوا برع، انگشت پیچ، شله زرد، نان پنجره‌ای، لکی ماست
نان:نان دستی، نان تاوه‌ای، نان بالا تاوه، نان تنوری، نان دارچوبه‌ای، نان سوراغ، نان کولوکو، نان فطیر، نان مشته، نان کرسک، نان ریته، نان تیمشی، نان جراده، نان کماچ، نان تیقنی و...
ترشی:ترشی انبه دررودان بسیار متداول است وبه دو صورت ترشی انبه چغاله یا انبه نارس سالم تهیه میشود. دیگر ترشی‌های رودان شامل ترشی لیمو، پیاز، سیر، کلم، پوزیلگ (سپستون)ومخلوط است.
مربا:مربای انبه، مربای نارنج، مربای هویج، مربای لیمو، مربای خرما و... متداول است. یکی از بهترین مرباهایی که به تنهایی خورده میشود، مربای خرما یا کنگ شانه زده‌است.
جاذبه های گردشگری
روستای برنطین
موقعیت روستای برنطین ازتوابع شهرستان رودان است که با حدود هشت هزار نفر جمعیت در قسمت جنوبی شهرستان رودان قرار دارد . این روستا از مرکز شهرستان حدود سی و پنج کیلومتر فاصله دارد. این روستای سرسبز که شغل اکثر مردم ان باغداری وکشاورزی است خاک حاصلخیزی دارد . در این روستا بخاطر شرایط آب و هوا مرکباتی ماند: لیمو ترش پرتقال لیموشیرین نارنگی نارنج وگریپ فروت کاشت میشود. همچنین صیفی جاتی مانند: گوجه , خیار ,پیاز , فلفل , بادمجان, لوبیا ازدیگرمحصولات این روستا هستند. دراین روستا همچنین انواع خرما مانند: نگار, خنوزی (خنزی یاخنیزی) , کریته , مرداسنگ , هلیلی , انواع خواروک (خارک) , شکری , آلمهتری (آلنتری) , شاهونی یاشاهانی, نباتی, مضافتی و …. برداشت می شود. در این روستا درختان گرمسیری خودرو مانند کنار(konaar), کهور(kahoor) , گز یا شه گز (gaz) ,کرت (karat), و.. وجود دارد. این درختان نیاز به آبیاری دائم ندارند و فاصله بین آخرین بارندگی و اولین بارندگی سال را تحمل میکنند. دراین روستا مکان های زیارتی مانند امام زاده سید امیر و زیارت شی بختیار (شیخ بختیار) وجود دارد . ازمکان های تفریحی این روستا میتوان به “دورودخانه” وکوههای اطراف آن اشاره کرد که محل تلاقی دو رودخانه ی دهبارز و جغین-برنطین است. کاریزا هم از مکانهای خوب جهت تفریح وچیدن میوه ی کنار است این مکان در ابتدای روستا وجاده ی آن کنار پست برق میباشد. همچنین کوه گاپارا(gaapaaraa) مکان مناسبی برای کوهنوردی وتفریح میباشد.
آبشار کرون
آبشار کرون در موقعیت جغرافیایی E5710 و N2735 در نزدیکی شهرستان رودان در استان هرمزگان واقع است. رودان در قدیم به نام «رودکان» معروف بوده و وجه تسمیه آن، وجود رودخانه‌های متعدد و پرآب است. آب و هوای این منطقه گرم وخشک است و زمستانی معتدل و تابستانی گرم دارد. این منطقه یکی از مهمترین اماکن گردشگری شهرستان رودان به شمار می‌آید. پوشش گياهي در اين منطقه تابع شرايط آب و هوايي است و مهمترين پوشش اين منطقه خرما و مرکباتي از قبيل ليمو و پرتقال مي باشد که جلگه ها و دشت هاي وسيعي را دربرگرفته است. رودخانه رودان از ارتفاعات شرقي و جنوبي زيارت علي از جمله بادفشان، سرچشمه گرفته و از مهمترين عوامل اقليمي موثر بر طبيعت اين منطقه به حساب مي آيد.
پل رودخانه آبنما
از دیگر مناطق گردشگری رودان پل رودخانه آبنما پلی ساخته دست بشر امروزی و رودخانه زلالی که از زیر آن جاری میباشد، این مکان در ۱۲ کیلومتری شمال شهرستان رودان واقع است.
نازدشت
نازدشت در فاصله ۶۵ کیلومتری شمال شهرستان رودان ودر همسایگی استان کرمان باغهای زیبای ناز دشت چلو خاصی را به منطقه داده‌است. خاندان پهلوی در این مکان اقدام به ساختن کاخ عظیمی نموده‌اند، باغ ناز دشت جهت شادابی نیاز به توجه بیشتر مسئولین دارد، کلکسیونی از انواع مرکبات و ارقام مرغوب پرتقال, نارنگی و گریپ فروت از جمله محصولات باغ زیبای نازدشت میباشد.
کهنوج بالا
کهنوج بالا کمی پایین تر از پل زیبای آبنما منطقه‌ای به نام فوق با داشتن قنات‌های جاری از آب زلال و باغهای انبه و لیموترش، گردشگاه زیبایی از بوجود آورده‌است. به یقین تفرج در رودان بدون ماندن در کهنوج بالا خالی از لطف وصفا میباشد. (این منطقه تقریبا خشک شده و امروزه قابل مقایسه با گذشته نیست)
منطقه گردشگری فربوری
فربوری به طور حتم یکی از بهترین گردشگاههای رودان محسوب میشود ایجاد باغات بسیاری دل انگیز با آب چشمه ودر دل کوه زیبای خیال انگیزی به این منطقه که در فاصله ۲۱کیلومتری شرق شهر رودان (دِهبارز) واقع شده‌است. وجود آبشارهای زیبا از جمله دیدنیهای فربوری میباشد.