حمام حاج داداش
حمام حاج داداش روبه‌ر‌وی مسجد میرزایی در بازار بزرگ زنجان با وسعت تقریبی 3 هزار متر و با زیربنای 400 متر واقع شده است. حمام حاج داداش از طرف جنوب به راسته بازار پایین و مسجد آیت‌الله قایمی و از طرف غرب به کوچه سیدلر و از طرف شرق به سرای ملک که یکی از کاروانسراهای زنجان است، راه دارد.
عکس های بیشتر
حمام حاج داداش روبه‌ر‌وی مسجد میرزایی در بازار بزرگ زنجان با وسعت تقریبی 3 هزار متر و با زیربنای 400 متر واقع شده است. حمام حاج داداش از طرف جنوب به راسته بازار پایین و مسجد آیت‌الله قایمی و از طرف غرب به کوچه سیدلر و از طرف شرق به سرای ملک که یکی از کاروانسراهای زنجان است، راه دارد. به گفته اهالی محل و عنوان این حمام سازنده این مکان فردی به نام حاج داداش است. ورودی این بنا در ضلع شمالی و رو به مسجد است و از دو لنگه درب چوبین به ضخامتی در حدود 3 سانتی‌متر ساخته شده است. از تزیینات بسیار زیبای این بنا می‌توان گل میخ‌های آهنی را نام برد که جلوه خاصی به این بنا داده است. بعد از ورودی این حمام هشتی وجود دارد که به وسیله آن امکان ارتباط به سربینه فراهم شده است. آزاره‌های این هشتی تا ارتفاع 2 متری آن با کاشی‌های سرامیکی پوشیده شده و سقف آن گنبدی شکل بوده و در راس این گنبد نورگیری با بیش از 60 سانتی‌متر ارتفاع و 50 سانتی‌متر قطر وجود دارد. حد فاصل بین هشتی و سربینه راهرویی قرار دارد و سقف آن به صورت هلالی شکل است. سربینه یا رختکن فضایی مربع شکل است که سقفی گنبدی شکل بر بالای چهار ستون آن استوار شده است، جنس این ستون‌ها از سنگ تراورتن سفید بوده و از تزیینات مارپیچی زیبایی برخوردار است. کف این سربینه با آجر فرش شده و در وسط سربینه حوض هشت‌ضلعی زیبایی وجود دارد که در بالای این حوض فضای گنبدی شکل سقف قرار گرفته است.
حمام حاج داداش زنجان یکی از قدیمی‌ترین و زیباترین حمام‌های تاریخی ایران است. این حمام در اوایل دورهٔ قاجار و در زمان حکومت فتحعلی شاه قاجار ساخته شده‌است.
حمام حاج داداش در بافت تاریخی شهر زنجان و در نزدیکی بازار زنجان قرار دارد. این حمام از دو بخش مردانه و زنانه تشکیل شده‌است. بخش مردانهٔ حمام دارای ورودی بزرگی است که با کاشی‌کاری‌های زیبا تزئین شده‌است. فضای داخلی حمام نیز دارای تزئینات کاشی‌کاری و گچ‌بری زیبایی است.
بخش زنانهٔ حمام نیز دارای تزئینات زیبایی است. این بخش دارای یک حوض بزرگ است که در وسط آن قرار گرفته‌است.
حمام حاج داداش در سال ۱۳۷۸ هجری شمسی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است. این حمام امروزه به عنوان موزهٔ مردم‌شناسی زنجان مورد استفاده قرار می‌گیرد.
معماری حمام حاج داداش
حمام حاج داداش دارای معماری منحصربه‌فردی است. این حمام از دو بخش اصلی تشکیل شده‌است:
- سربینه: سربینه محل ورود و استراحت حمام‌کنندگان است. سربینهٔ حمام حاج داداش دارای تزئینات کاشی‌کاری و گچ‌بری زیبایی است.
- گرمخانه: گرمخانه محل حمام‌کردن است. گرمخانهٔ حمام حاج داداش دارای یک حوض بزرگ است که در وسط آن قرار گرفته‌است.
تزئینات حمام حاج داداش
حمام حاج داداش دارای تزئینات کاشی‌کاری و گچ‌بری زیبایی است. این تزئینات با نقوش اسلیمی و ختایی تزئین شده‌اند.
حمام حاج داداش در حال حاضر
حمام حاج داداش امروزه به عنوان موزهٔ مردم‌شناسی زنجان مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این موزه، انواع وسایل و ابزارهای سنتی ایرانی مانند وسایل حمام، وسایل کشاورزی، و وسایل صنایع دستی به نمایش گذاشته شده‌اند.